| Περίληψη |
Τις τελευταίες δεκαετίες, το ποσοστό των υπέρβαρων ή παχύσαρκων ασθενών με χρόνιες ηπατικές παθήσεις έχει αυξηθεί. Η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη επιπλοκών στην κίρρωση και η απώλεια βάρους θα πρέπει να αποτελεί σημαντικό στόχο για τους ασθενείς αυτούς. Η Βαριατρική αποσκοπεί στην παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας σε ασθενείς με παχυσαρκία και συναφείς παθήσεις, βοηθώντας τους να επιτύχουν και να διατηρήσουν ένα υγιές βάρος, προωθώντας αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής, καθώς και παρέχοντας ιατρικές ή χειρουργικές παρεμβάσεις, όταν αυτό κρίνεται σκόπιμο. Μία τέτοια προσέγγιση είναι η εφαρμογή της Μεσογειακής Διατροφής. Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής ήταν να πραγματοποιηθεί μία συστηματική καταγραφή της κατάστασης της θρέψης των κιρρωτικών ασθενών της Κρήτης και να διερευνηθεί η επίδραση της Μεσογειακής Διατροφής στους κιρρωτικούς ασθενείς που δεν εμφάνιζαν υποκλινική – ηπατική εγκεφαλοπάθεια. Επιπλέον, διερευνήθηκαν οι αλλαγές στις ανθρωπομετρικές, αιματολογικές και βιοχημικές παραμέτρους σε παχύσαρκους ασθενείς με αντισταθμισμένη κίρρωση του ήπατος κατά τη διάρκεια μίας τετραετούς βαριατρικής παρέμβασης με τήρηση της Μεσογειακής Διατροφής. Αξιολογήθηκε η ταυτόχρονη συμβολή της απώλειας βάρους σε όλους τους δείκτες. Συγκεκριμένα, διενεργήθηκαν 2 προοπτικές μελέτες: Στη μελέτη Α συμμετείχαν 132 κιρρωτικοί ασθενείς (57,8 ± 8 έτη) και 77 μάρτυρες (65,4 ± 7,1 έτη). Το σύνολο του πληθυσμού ακολούθησε ειδικό διαιτολόγιο 4 εβδομάδων ενεργειακής πρόσληψης 1800 kcal (άνδρες) και 1400 kcal (γυναίκες) ημερησίως, με βάση τη Μεσογειακή Διατροφή. Πριν και μετά την παρέμβαση, πραγματοποιήθηκε λήψη ορού για πλήρη βιοχημικό έλεγχο και γενική εξέταση αίματος, έλεγχος ούρων 24ώρου, μέτρηση δερματικής πτυχής, δυναμομετρία, υπολογισμός ανθρωπομετρικών παραμέτρων (βάρος, ύψος, δείκτης μάζας-σώματος, περίμετρος μέσης και ισχίων), ενώ μόνο στους κιρρωτικούς έγινε λήψη ορού για μέτρηση CRP και προφλεγμονωδών κυτταροκινών ΙL-1β, IL-2, IL-4, IL-6, IL-8, IL-10, TNF-α, IFN-γ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι κιρρωτικοί ασθενείς εμφάνισαν ελαφρώς ευνοϊκότερες μεταβολές στις σωματομετρικές παραμέτρους σε σχέση με τους υγιείς, με τις κιρρωτικές γυναίκες να παρουσιάζουν ελαφρώς μεγαλύτερη πρόοδο σε σχέση με τους υγιείς και στα δύο φύλα, αλλά και τους κιρρωτικούς άνδρες. Παρατηρήθηκε σημαντική βελτίωση σχεδόν όλων των δεικτών, αφενός σε κιρρωτικούς και αφετέρου σε μάρτυρες, με τους κιρρωτικούς άνδρες να έχουν μεγαλύτερη μείωση τιμών σε τριγλυκερίδια (111,3 mg/dl -> 95,7 mg/dl), SGOT, γ-GT, ουρικό οξύ, α-FP, πρωτεΐνη ούρων, σε σχέση με τους υγιείς άνδρες, τις υγιείς και κιρρωτικές γυναίκες, ενώ μεγαλύτερη αύξηση παρουσίασαν σε φερριτίνη (124,095 ng/ml -> 142,368 ng/ml ) και Mg. Οι κιρρωτικές γυναίκες σε σχέση με τους υπόλοιπους εμφάνισαν σημαντικότερη μείωση τιμών σε ολική χοληστερόλη (187,2 mg/dl -> 157,6 mg/dl), LDL, SGPT, ALP, HbA1c, IgA, IgM και ΤΚΕ, ενώ μεγαλύτερη αύξηση τιμών προέκυψε στον αιματοκρίτη (38,64% -> 40,25%) και την αιμοσφαιρίνη. Παράλληλα, οι δείκτες: γλυκόζη στον ορό του αίματος, SGOT, SGPT, γ-GT, ολική χολερυθρίνη, ALP , ολική χοληστερόλη, τριγλυκερίδια, LDL, ουρικό οξύ, HbA1c, α-FP, IgA, IgG, IgM, ΤΚΕ και INR, παρουσίασαν μείωση σε ποσοστό > 54,5% των κιρρωτικών ασθενών. Αντίστοιχα στις τιμές των δεικτών: P, Ca, Mg, Fe, φερριτίνη, βιταμίνη Β-12, φυλλικό οξύ, λευκά αιμοσφαίρια, αιμοσφαιρίνη και αιματοκρίτης, παρατηρήθηκε αύξηση σε ποσοστό >56,8%. Στους κιρρωτικούς παρατηρήθηκε ελάττωση των τιμών μετά την παρέμβαση και στα δύο φύλα στην CRP και σε όλες τις κυτταροκίνες (IL-10, IL-2, IL-4, IL-6, IL-8, TNF-α) σε ποσοστό 82,6 – 100%, εκτός από την IL-1β η οποία παρουσίασε αύξηση. Αξιοσημείωτη η μέση τιμή ελάττωσης της IL-8 (5,424 pg/ml), IL-6 (3,022 pg/ml) , και του TNF-α (3,663 pg/ml), ενώ σημαντικό ποσοστό κιρρωτικών μεταβλήθηκε από μη φυσιολογική τιμή αρχικά, σε φυσιολογική τιμή μετά τη διατροφική παρέμβαση στις IL-10, IL-6, IL-2 και IL-8, της οποίας οι τιμές οδηγήθηκαν όλες σε φυσιολογικό επίπεδο. Συμπερασματικά, η διατροφική παρέμβαση επηρέασε θετικά όλους τους βιοχημικούς και αιματολογικούς δείκτες, οι οποίοι αφορούν άμεσα την ηπατική λειτουργία και στα δύο φύλα των κιρρωτικών ασθενών, ενώ επιπρόσθετα παρατηρήθηκε ελάττωση των τιμών στην CRP και σε όλες τις κυτταροκίνες εκτός από την IL-1β. Στη μελέτη Β συμμετείχαν 62 ασθενείς με αντιρροπούμενη κίρρωση του ήπατος (65,87 ± 6 έτη) και 44 υγιείς μάρτυρες (59,11 ± 8 έτη), με ΔΜΣ > 30 kg/m2. Και οι δύο ομάδες υποβλήθηκαν σε διατροφική παρέμβαση με βάση τη Μεσογειακή Διατροφή, με τετραετή παρακολούθηση. Οι ανθρωπομετρικές, βιοχημικές και αιματολογικές παράμετροι αξιολογήθηκαν σε διάφορες χρονικές στιγμές κατά τη διάρκεια της μελέτης και αξιολογήθηκε η στατιστική τους σημασία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, όλες οι σωματομετρικές παράμετροι: βάρος, ΔΜΣ, περίμετρος μέσης και ισχίων, ποσοστό λιπώδους μάζας και δυναμομετρία παρουσίασαν σημαντική βελτίωση (p < 0,05), ειδικά κατά το πρώτο έτος της παρέμβασης. Οι δοκιμασίες ηπατικής λειτουργίας και το λιπιδαιμικό προφίλ των ασθενών βελτιώθηκαν επίσης (p < 0,05). Το ίδιο συνέβη και με τους αιματολογικούς και βιοχημικούς δείκτες, όπως ο αιματοκρίτης και η φερριτίνη, οι οποίοι παρουσίασαν διακριτή βελτίωση στην ομάδα των ασθενών (p < 0,05). Συμπερασματικά, μία βαριατρική διατροφική παρέμβαση βασισμένη στις αρχές της Μεσογειακής Διατροφής σε συνδυασμό με στενή ιατρική παρακολούθηση φαίνεται να έχει ευεργετική επίδραση στη διατροφική κατάσταση και το βιοχημικό προφίλ των παχύσαρκων ασθενών με αντιρροπούμενη κίρρωση.
|
Συλλογές
