Περίληψη |
Σκοπός της μελέτης αυτής ήταν να εκτιμήσει την έκθεση του εμβρύου
στα οργανοφωσφορικά φυτοφάρμακα, με μέτρηση των μη ειδικών
διαλκυλο- φωσφορικών μεταβολιτών τους (dialkyl phosphate metabolites
ή DAPs) στο αμνιακό υγρό, και να εξετάσει την πιθανή συσχέτιση
ανάμεσα στην προγεννητική έκθεση σε αυτούς τους παράγοντες, την
εμβρυϊκή ανάπτυξη και πιθανά προβλήματα υγείας.
Η μελέτη διεξήχθη από τον Αύγουστο του 2006 έως το Μάιο του
2008. Συλλέχτηκαν δείγματα αμνιακού υγρού από 415 γυναίκες με
μονήρη κύηση στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης, κατά τη διάρκεια
προγραμματισμένης αμνιοπαρακέντησης (που γινόταν βάσει
συγκεκριμένων ιατρικών ενδείξεων), στο τμήμα Εμβρυομητρικής της
Μαιευτικής & Γυναικολογικής κλινικής του Πανεπιστημιακού
Νοσοκομείου Ηρακλείου.
Τα δείγματα αναλύθηκαν στο εργαστήριο Τοξικολογίας, Ιατρικής
Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης. Τα DAPs που μετρήθηκαν ήταν τα
dimethyl phosphate (DMP), dimethyl thiophosphate (DMTP), diethyl
phosphate (DEP), diethyl thiophosphate (DETP) και diethyl
dithiophosphate (DEDTP). Οι DAPs εκχυλίστηκαν μετά από υγρή-υγρή
επεξεργασία των δειγμάτων (liquid- liquid extraction) και μετρήθηκαν με
την αναλυτική τεχνική της αέριας χρωματογραφίας σε συνδυασμό με
φασματομετρία μάζας (gas chromatography– mass spectrometry).
Είκοσι δύο εγκυμοσύνες είχαν ως αποτέλεσμα είτε απώλεια του
εμβρύου είτε τερματισμό της εγκυμοσύνης εξαιτίας χρωμοσωμικών
ανωμαλιών ή μεγάλων εμβρυϊκών ελαττωμάτων. Η μέση ηλικία της
μητέρας ήταν 32,7 (SD = 5,7). Η μέση ηλικία κύησης κατά την
αμνιοπαρακέντηση ήταν 18,5 εβδομάδες (SD = 2,5). Η έκθεση σε οργανοφωσφορικά φυτοφάρμακα, εκφραζόμενη ως
άθροισμα DMP, DEP, DAP σε δείγματα αμνιακού υγρού, κυμάνθηκε
από 0,07 έως 222,9 ng / ml, 0,19 έως 254,3 ng / ml και 0,05 έως 252,6 ng
/ ml, αντίστοιχα. Ο DEP ήταν ο μεταβολίτης με την υψηλότερη
συχνότητα ανίχνευσης (90,5%), ακολουθούμενη από DETP (74,0%),
DMP (60,0%) και DEDTP (39,5%). Σχεδόν όλα τα δείγματα αμνιακού
υγρού (97,8%) παρείχαν τουλάχιστον έναν θετικό μεταβολίτη (DMP,
DEP, DMTP, DETP, DEDTP), οι οποίοι είναι συνηθισμένοι μεταβολίτες
περίπου 75% οργανοφωσφορικών εντομοκτόνων.
Δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά στα μετρούμενα
επίπεδα DAPs μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών (97,8% στις
αστικές περιοχές έναντι 97,9% στις αγροτικές περιοχές). Αυτό καθιστά
δύσκολο να εντοπιστεί εάν η κυρίαρχη πηγή έκθεσης είναι η διατροφή
και η χρήση φυτοφαρμάκων στο σπίτι ή η γεωργία.
Η ηλικία της μητέρας δεν επηρέασε τα επίπεδα των sumDAPs (p>
0.400).
Όλα τα μετρηθέντα DAP στο αμνιακό υγρό φαίνεται να συνδέονται
θετικά μεταξύ τους (p <0,002) και αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να
αποδοθεί στην ταυτόχρονη έκθεση των συμμετεχόντων σε
οργανοφωσφορικά φυτοφάρμακα μεθυλίου και αιθυλίου.
Δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά με το φύλο του νεογνού
και την εκατοστιαία θέση της περιφέρειας της κεφαλής στα επίπεδα των
DAPs. Τα μακροσωμικά νεογνά είχαν σημαντικά περισσότερα συνολικά
επίπεδα των DMPs (p= 0.043), παρουσιάζοντας μια γραμμική θετική
συσχέτιση με την εκατοστιαία θέση του βάρους γέννησης (b= 4.43, p=
0.016).
Υπάρχει επίσης μια εποχική διακύμανση των επιπέδων DAPs που
μπορεί να εξηγηθεί από τη χρήση συγκεκριμένων οργανοφωσφορικών φυτοφαρμάκων σε ορισμένους τύπους καλλιεργειών. Τα sumDMPs είχαν
αυξημένα επίπεδα το φθινόπωρο του 2006 και του 2007 και την άνοιξη
του 2008. Τα DMPs προέρχονται από O,Odimethyl-υποκατεστημένα
οργανοφωσφορικά φυτοφάρμακα όπως το malathion και το dimethoate.
Η πιο πιθανή αιτία αύξησης των επιπέδων dimethyl phosphate
μεταβολίτη το φθινόπωρο του 2006 και του 2007 είναι ο συστηματικός
ψεκασμός των ελαιόδεντρων για dacus oleae με τη χρήση fenthion και
dimethoate κατά την περίοδο Αυγούστου - Σεπτεμβρίου, που είχε
εγκριθεί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην
Ελλάδα. Τα sumDEPs παρουσίασαν αυξημένα επίπεδα το χειμώνα 2006-
2007 και το φθινόπωρο του 2007. Τα DEP που προέρχονται από O,Odiethyl-
υποκατεστημένα οργανοφωσφορικά φυτοφάρμακα όπως το
chlorpyrifos και το diazinon και τα αυξημένα επίπεδα τους μπορεί να
οφείλονται στην ευρεία χρήση diazinon σε αμπελώνες και φρούτα .
Συμπερασματικά, καθώς τα DAPs είναι ανιχνεύσιμα στο αμνιακό
υγρό, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πιθανοί βιοδείκτες της
παρελθοντικής έκθεσης του εμβρύου στα οργανοφωσφορικά
φυτοφάρμακα. Τα συνολικά επίπεδα των DMPs φαίνεται να σχετίζονται
με το βάρος γέννησης ανεξάρτητα από άλλες μεταβλητές.
|