| Περίληψη |
Στη παρούσα Μεταπτυχιακή Διατριβή πραγματοποιήθηκε συγκριτική μελέτη, γεωγραφικά διακριτών δειγμάτων τσιπούρας (Sparus aurata), ως προς το σχήμα του σώματος, το σχήμα των ωτολίθων, καθώς και ως προς την κυμαινόμενη ασυμμετρία των ωτολίθων. Σκοπός ήταν να ελεγχθούν οι διαφοροποιήσεις μεταξύ των υπό εξέταση γεωγραφικών περιοχών, να μελετηθούν οι διαφορές μεταξύ της άγριας και της εκτρεφόμενης τσιπούρας, και να εκτιμηθεί η συμβολή των δραπετεύσεων στην διακύμανση του φυσικού φαινοτύπου. Τα δείγματα συλλέχθηκαν, από το Βόρειο (Λιμνοθάλασσα Βιστωνίδας), το Κεντρικό-Δυτικό (Μαλιακός Κόλπος) και το Κεντρικό-Ανατολικό (Κάλυμνος) Αιγαίο, καθώς και από το Ιόνιο πέλαγος, τα έτη 2014-2015. Δείγματα από δύο διαφορετικές μονάδες εκτροφής, μια από το Ιόνιο και μια από το Αιγαίο, χρησιμοποιήθηκαν στη παρούσα μελέτη. Τα ψάρια εκτροφής παρουσιάζουν υψηλότερο ποσοστό αναγεννημένων λεπιών σε σχέση με τα άγρια, λόγω των μηχανικών καταπονήσεων που υφίστανται από τους ανθρώπινους χειρισμούς στις μονάδες καλλιέργειας. Βάσει αυτού, ο βαθμός αναγέννησης των λεπιών, χρησιμοποιήθηκε ως κριτήριο διάκρισης των ατόμων σε άγρια και πιθανά ψάρια δραπέτες. Ο μέσος βαθμός αναγέννησης των ατόμων των δειγμάτων εκτροφής προέκυψε 99.9%. Για τα 4 από τα 5 δείγματα φυσικής προέλευσης, ο βαθμός αναγέννησης κυμάνθηκε από 24±16% έως 42±18% με μέσο βαθμό αναγέννησης 32.5% (Εικόνα 6a). Έτσι ορίσθηκε το 30% αναγέννηση ως κατώφλι διάκρισης μεταξύ «πραγματικά άγριων» και πιθανά διαφυγόντων ατόμων. Το δείγμα της Καβάλας παρουσίασε 2-3 φορές μεγαλύτερο βαθμό αναγέννησης από τα υπόλοιπα δείγματα φυσικής προέλευσης, αυξάνοντας τη πιθανότητα ύπαρξης υψηλού ποσοστού πρώην εκτρεφόμενων ατόμων εντός του αποθέματος. Με βάση την προέλευση, εξετάστηκε η ύπαρξη διαφορών στο σχήμα του σώματος και των ωτολίθων, για τα άτομα με χαμηλό βαθμό αναγέννησης (≤30%, πιθανά πραγματικά «άγρια»), για το σύνολο των ατόμων που συλλέχθηκαν στο πεδίο, καθώς και για το σύνολο των δειγμάτων (άγρια και εκτροφής).
Η ανάλυση του σχήματος του σώματος έγινε με τη μέθοδο της γεωμετρικής μορφομετρίας, ενώ οι διαφορές μεταξύ των ομάδων εξετάστηκαν μέσω της ανάλυσης διαχωρισμού bg-PCA (between groups Principal component analysis). Για τη μελέτη της ποικιλομορφίας του σχήματος των ωτολίθων, έγινε χρήση του ειδικού πακέτου “ShapeR” μέσω της γλώσσας προγραμματισμού ‘R’ και της ανάλυσης διαχωρισμού CAP (Canonical Analysis of Principal Coordinates). Ως προς την κυμαινόμενη ασυμμετρία των ωτολίθων, εξετάστηκε η μέση απόλυτη τιμή της διαφοράς των δύο πλευρών (│Ri-Li│) καθώς και η διακύμανση της διαφοράς, σταθμισμένη με το ήμισυ του μέσου όρου Ri-Li / Ri-Li/2 , με βάση την άγρια ή εκτρεφόμενη προέλευση των ατόμων και τον βαθμό αναγέννησης των λεπιών. Για το σύνολο των αναλύσεων, η στατιστική σημαντικότητα των διαφορών μεταξύ των ομάδων εξετάστηκε μέσω ανάλυσης διασποράς (ΑΝΟVA) και του a posteriori Bonferroni test.
Από την ανάλυση του σχήματος του σώματος οι σημαντικότερες διαφορές αφορούσαν τη διάκριση των εκτρεφόμενων από τα άγρια άτομα κατά μήκος του bg-PC1 άξονα (P<0.001), με το δείγμα της περιοχής της Καβάλας να ομαδοποιείται με τα εκτροφής. Από την ανάλυση του σχήματος των ωτολίθων, σημαντική διαφορά προέκυψε μεταξύ των δειγμάτων Ιονίου και Αιγαίου για τα άτομα με χαμηλό βαθμό αναγέννησης κατά μήκος του CAP1 άξονα (P<0.001). Ισχυρή διαφοροποίηση υπήρξε μεταξύ εκτρεφόμενων και άγριων ατόμων ως προς το σχήμα (P<0.001) και την κυμαινόμενη ασυμμετρία των ωτολίθων (P<0.05).
Στη συζήτηση σχολιάζεται η σημασία των αποτελεσμάτων ως προς τη διάκριση των αποθεμάτων τσιπούρας, τη διαφοροποίηση των άγριων ατόμων από τα εκτροφής, καθώς και τον διαχωρισμό των διαφυγόντων από τα άγρια. Τα κύρια αποτελέσματα δείχνουν ότι το σχήμα του σώματος και των ωτολίθων, διαφοροποιείται μεταξύ των διαφορετικών περιοχών. Τα άτομα εκτροφής διαφοροποιούνται από τα άγρια για όλες τις παραμέτρους που εξετάστηκαν. Ο βαθμός αναγέννησης των λεπιών δεν επιδρά σημαντικά στη διακύμανση του σχήματος του σώματος και των ωτολίθων στα άγρια άτομα τσιπούρας. Σημαντική είναι η ένδειξη της ύπαρξης γεωγραφικής διαφοροποίησης της τσιπούρας μεταξύ Αιγαίου και Ιονίου πελάγους με βάση το σχήμα των ωτολίθων, το οποίο φαίνεται να μην επηρεάζεται από την εποχικότητα.
|
Αναζήτηση
