E-Locus - Ιδρυματικό Καταθετήριο Πανεπιστημίου Κρήτης

Αρχική Αναζήτηση

Αποτελέσματα - Λεπτομέρειες

Εντολή Αναζήτησης : Συγγραφέας="Δημητρίου" Και Συγγραφέας="Ελένη"

Τρέχουσα Εγγραφή: 4 από 32

[Προσθήκη στο καλάθι]

Κωδικός Πόρου

000454706

Τίτλος

Ο Εμβολιασμός έναντι του Έρπητα Ζωστήρα στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας . : Ποσοστά και προσδιοριστές εμβολιασμού

Άλλος τίτλος

The vaccination against Herpes Zoster in Primary care

Συγγραφέας

Κεφαλογιάννη, Μαρία

Σύμβουλος διατριβής

Συμβουλάκης, Εμμανουήλ
Δημητρίου, Ελένη
Κοφτερίδης, Διαμαντής

Περίληψη

Εισαγωγή Ο έρπητας ζωστήρας (EZ) είναι μια νόσος που προκαλείται από αναζωπύρωση του ιού της ανεμευλογιάς-ζωστήρα. Χαρακτηριστικό εύρημα του EZ είναι η εμφάνιση φυσαλιδώδους εξανθήματος με κατανομή δερμοτομίου το οποίο δε διαπερνά τη μέση γραμμή του σώματος. Παρότι ο ΕΖ είναι σπάνια θανατηφόρος, εντούτοις αποτελεί ένα παγκόσμιο φορτίο για τη δημόσια υγεία καθότι 20-30% των ανθρώπων θα αναπτύξουν τη λοίμωξη κατά τη διάρκεια της ζωής τους εκ των οποίων το 10% μπορεί να αναπτύξει μεθερπητική νευραλγία. Ο συνδυασμός της νόσησης από ΕΖ και των επιπλοκών της οδηγούν σε αύξηση του κόστους στη Δημόσια Υγεία τόσο λόγω των ιατρικών επισκέψεων όσο και των συνταγογραφούμενων ιατρικών σκευασμάτων. Αυτή τη στιγμή δύο είδη εμβολίων κατά του έρπητα ζωστήρα (HZV) είναι διαθέσιμα παγκοσμίως. Το ζωντανό εξασθενημένο εμβόλιο έρπητα ζωστήρα Zostavax (ZVL, Merck) και το ανασυνδυασμένο εμβόλιο Shingrix (RZV, GlaxoSmithKline). Παρά την ύπαρξη διαθέσιμων εμβολίων έναντι του ΕΖ το ποσοστό της εμβολιαστικής κάλυψης είναι σχετικά χαμηλό στη χώρα μας (~20%). Η συγκεκριμένη μελέτη έχει σκοπό να εκτιμήσει το ποσοστό εμβολιασμού έναντι του ΕΖ σε επισκέπτες δομών ΠΦΥ ηλικίας 60-75 ετών οι οποίοι έχουν ένδειξη για εμβολιασμό βάσει του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού Ενηλίκων και να διερευνήσει τους προσδιοριστές οι οποίοι ενδέχεται να σχετίζονται με τη διενέργεια του εμβολιασμού στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Μεθοδολογία Πραγματοποιήθηκε μια συγχρονική μελέτη παρατήρησης μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου 2022. Η μελέτη έλαβε χώρα σε δημόσιες δομές ΠΦΥ εντός του νομού Ηρακλείου και συγκεκριμένα στην 4η ΤΟΜΥ (Τοπική Μονάδα Υγείας) Ηρακλείου και στο Κέντρο Υγείας Αγίας Βαρβάρας. Επιλέξιμοι συμμετέχοντες ήταν όλοι οι επισκέπτες των επιλεγμένων δομών υγείας ηλικίας 60-75 ετών βάσει της σύστασης του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού Ενήλικων για τον Έρπητα Ζωστήρα. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν μέσω ανώνυμων έντυπων ερωτηματολογίων τα οποία διαμοιράστηκαν στους συμμετέχοντες. Το ερωτηματολόγιο συνέλεξε πληροφορία για τα βασικά δημογραφικά δεδομένα των συμμετεχόντων, τις συνήθειες υγείας, για τα βιομετρικά δεδομένα καθώς και δεδομένα τα οποία αφορούσαν τα χρόνια νοσήματα των συμμετεχόντων. Τέλος, έγινε χρήση του εργαλείου αξιολόγησης των πεποιθήσεων για την υγεία (Health Beliefs Model) προσαρμοσμένο για εμβολιασμό και νόσηση από ΕΖ. Αποτελέσματα Τετρακόσια άτομα συμμετείχαν στη μελέτη, 200 (50.0%) από το ΚΥ Αγίας Βαρβάρας και 200 (50.0%) από την 4η ΤΟΜΥ Ηρακλείου. Οι περισσότεροι ήταν γυναίκες (58.5%) ενώ η μέση ηλικία τους ήταν τα 68.1 (±4.9) έτη. Οι πιο συχνά αναφερόμενες ήταν οι παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος (75.3%), ακολουθούμενες από τις ενδοκρινικές, διατροφικές και μεταβολικές παθήσεις (40.5%) και τις παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος και του συνδετικού ιστού (28.2%). Δεκαπέντε περίπου τοις εκατό των συμμετεχόντων (n=59, 14.8%) δήλωσε ότι έχει νοσήσει από ΕΖ, ενώ 147 (36.8%) συμμετέχοντες δήλωσαν ότι έχουν εμβολιαστεί έναντι του ΕΖ. Οι μισοί περίπου συμμετέχοντες δήλωσαν ότι τους έχει προτείνει ο ιατρός τους να εμβολιαστούν έναντι του ΕΖ (54.8%) ή κάποιος επαγγελματίας υγείας τους έχει ενημερώσει σχετικά με τον ΕΖ (55.3%). Οι συμμετέχοντες οι οποίοι ήταν εμβολιασμένοι έναντι του ΕΖ είχαν μεγαλύτερη ηλικία σε σχέση με όσους δεν είχαν εμβολιαστεί (p=0.001). Οι πάσχοντες από παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος ήταν εμβολιασμένοι σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό σε σχέση με τους μη-πάσχοντες (52.0% έναντι 34.6%; p=0.017). Όσοι ήταν εμβολιασμένοι έναντι του ΕΖ είχαν σημαντικά υψηλότερη τιμή στην αντιλαμβανόμενη απειλή νόσου από ΕΖ (p=0.002), σημαντικά υψηλότερη τιμή στην κλίμακα για τα αντιλαμβανόμενα οφέλη του εμβολιασμού (p<0.0001) και σημαντικά αυξημένη μέση τιμή στη κλίμακα της παρακίνησης για δράση (p<0.0001). Αντιθέτως, όσοι δεν είχαν εμβολιαστεί έναντι του ΕΖ είχαν σημαντικά υψηλότερη μέση τιμή στη κλίμακα των αντιλαμβανόμενων εμποδίων σε σχέση με τους εμβολιασμένους συμμετέχοντες (p<0.0001). Όσον αφορά τους υπόλοιπους εμβολιασμούς, παρατηρείται ότι η συχνότητα του εμβολιασμού έναντι του ΕΖ ήταν σημαντικά αυξημένη σε όσους είχαν εμβολιαστεί έναντι της νόσου COVID-19 σε σχέση με όσους δεν είχαν εμβολιαστεί έναντι της COVID-19 (39.2% έναντι 6.7%; p<0.0001) και σε όσους είχαν εμβολιαστεί έναντι του πνευμονιοκόκκου σε σχέση με όσους δεν είχαν εμβολιαστεί (47.7% έναντι 16.4%; p<0.0001. Ακολούθως, όσοι δήλωσαν ότι εμβολιάζονται ετησίως έναντι της γρίπης ήταν εμβολιασμένοι σε σημαντικά αυξημένο ποσοστό έναντι του ΕΖ σε σχέση με όσους δεν εμβολιάζονται ετησίως έναντι της γρίπης (43.5% έναντι 9.0%; p<0.0001) καθώς επίσης και όσοι δήλωσαν ότι είχαν εμβολιαστεί με την αναμνηστική δόση τετάνου-διφθερίτιδας την τελευταία δεκαετία σχέση με όσους δεν είχαν εμβολιαστεί με την αναμνηστική δόση τετάνου-διφθερίτιδας την τελευταία δεκαετία (56.3% έναντι 34.1%; p=0.003). Η αντιλαμβανόμενη απειλή (OR 1.057; p=0.001), τα αντιλαμβανόμενα οφέλη του εμβολιασμού (ΟR 1.327; p<0.0001) και η παρακίνηση για δράση (OR 2.601; p<0.0001) αύξαναν το odds για την τέλεση εμβολιασμού έναντι του ΕΖ. Αντίθετα, τα αντιλαμβανόμενα εμπόδια βρέθηκαν να μειώνουν το odds για εμβολιασμό έναντι του ΕΖ (OR 0.845; p<0.0001). Συμπεράσματα Η παρούσα μελέτη υπέδειξε συγκεκριμένους προσδιοριστές οι οποίοι σχετίζονται θετικά με τη διενέργεια εμβολιασμού έναντι του ΕΖ, με σημαντικότερη την σύσταση των επαγγελματιών υγείας. Αυτό σε συνδυασμό με το εύρημα ότι οι μισοί συμμετέχοντες είχαν λάβει σύσταση για εμβολιασμό αναδεικνύει την ανάγκη ενίσχυσης της εκπαίδευσης των επαγγελματιών υγείας σε θέματα εξατομικευμένης συμβουλευτικής των ασθενών. Τα αντιλαμβανόμενα εμπόδια και ο φόβος για εμβολιασμό τονίζουν την ανάγκη ενημέρωσης των ασθενών έτσι ώστε να εξαλειφθεί η διστακτικότητα τους.

Φυσική περιγραφή

49 σ. : πίν. σχήμ. ; 30 εκ.

Γλώσσα

Ελληνικά

Θέμα

Health belief model

Rate of vaccination

Vaccines

Εμβολιαστική κάλυψη

Εμβόλια

Μοντέλο πεποιθήσεων για την υγεία

Προσδιοριστές εμβολιασμού