| Περίληψη |
Εισαγωγή: Ο καρκίνος του στομάχου (GC) είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα υγείας, με περισσότερα από 1 εκατομμύριο άτομα να διαγιγνώσκονται παγκοσμίως κάθε χρόνο και είναι η τέταρτη κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο. Το ποσοστό επίπτωσης του GC αυξάνεται προοδευτικά με την ηλικία και η διάμεση ηλικία κατά τη διάγνωση είναι τα 70 έτη. Παρά τις αναφορές για σημαντικές μειώσεις στη συχνότητα εμφάνισης γαστρικού καρκίνου, πρόσφατες μελέτες έχουν παρατηρήσει αυξήσεις σε νεότερες ηλικιακές ομάδες (<50 ετών), ιδιαίτερα σε περιοχές χαμηλής επίπτωσης. Περίπου το 10% γαστρικών καρκινωμάτων ανιχνεύονται σε ηλικία 45 ετών ή μικρότερη.
Σκοπός: Να διερευνηθούν οι διαχρονικές μεταβολές της επίπτωσης του καρκίνου του στομάχου μεταξύ νεότερων και μεγαλύτερων ενηλίκων στο νησί της Κρήτης. Διερεύνηση των κύριων παραγόντων κινδύνου με έμφαση την παχυσαρκία και τις γεωγραφικές ανισότητες.
Μεθοδολογία: Στην παρούσα πτυχιακή εργασία πραγματοποιήθηκε μια μελέτη εξόρυξης δεδομένων (pooled study) από τη βάση που διατηρεί το Κέντρο Καταγραφής Καρκίνου Κρήτης (Κ.Κ.Κ.). Από τη βάση αυτή χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα για τις νέες περιπτώσεις και τους θανάτους κακοήθων νεοπλασιών (Κ.Ν) του στομάχου, για μια περίοδο 30 ετών από το 1992 έως το 2022 στην Κρήτη. Το συνολικό δείγμα για την περίοδο μελέτης ήταν περίπου 2591 περιπτώσεις με καρκίνο του στομάχου. Αρχικά, υπολογίστηκαν οι ειδικοί κατά ηλικία δείκτες επίπτωσης ανά 100.000 πληθυσμό ανά έτος (Age-Specific Incidence Rates-AsIR/100,000/year) και οι σταθμισμένοι κατά ηλικία δείκτες επίπτωσης ανά 100.000 πληθυσμό ανά έτος (Age- Standarised Incidence Rates-ASIR/100,000/year), μέσω της άμεσης προτύπωσης και του πρότυπου ευρωπαϊκού πληθυσμού. Οι δείκτες αυτοί υπολογίστηκαν για το σύνολο του πληθυσμού στην Κρήτη. Στη συνέχεια, αυτοί οι δείκτες εξετάστηκαν τόσο διαχρονικά όσο και γεωγραφικά (ανά Νομό στην Κρήτη). Η ανάλυση έγινε με την χρήση δύο λογισμικών (R, ArcGIS), σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας α=0.05.
Αποτελέσματα: Οι δείκτες επίπτωσης του καρκίνου του στομάχου (ASIR) του στομάχου αυξήθηκαν σημαντικά από το 1992 έως το 2022 με στατιστικά σημαντική ετήσια ποσοστιαία μεταβολή 1,1 (95% CI, 1,0-1,2). Ο καρκίνος του στομάχου στους άντρες ήταν συχνότερος από ότι στις γυναίκες (55% και 45%, αντίστοιχα). Ωστόσο, οι γυναίκες είχαν σημαντικά υψηλότερες αυξητικές τάσεις της επίπτωσης (APC, 1,3%, 95% CI, 1,1-1,5). Επίσης, έντονες αυξήσεις του ASIR παρατηρήθηκαν στις νεότερες ηλικιακές ομάδες 20-34 (APC, 1,4%, 95% CI, 1,3-1,5) και 35-59 ετών (APC, 1,7%, 95% CI, 1,4-2,1). Επιπλέον, σημαντικές μειώσεις της APC παρατηρήθηκαν στους μεγαλύτερους ενήλικες (50-74 ετών: APC, -0,5%, 95%CI, -0,7- -0,3, και στους >75 ετών: APC, - 1,2% 95% CI,-1,3- -1,0) Το στάδιο της διάγνωσης και ο τόπος διαμονής βρέθηκαν επίσης να σχετίζονται με την APC των ποσοστών επίπτωσης (Στάδιο II: APC, 1,8%, 95% CI, 1,7-2,0, Νομός Χανίων: APC, 0,9%, 95%CI, 0,8-1,0). Η μέση τιμή της ειδικής κατά ηλικίας επίπτωσης ASpIR στους ασθενείς με καρκίνο στομάχου, οι οποίοι ήταν <50 ετών ήταν 7,1/100.000/έτος (95% CI 5.3-9.5), ενώ για ασθενείς ≥ 50 ετών ήταν 144/100.000/έτος (95% CI 141-148). Στατιστικά σημαντικές αλλαγές (%) παρατηρήθηκαν στις περισσότερες ηλικιακές ομάδες (p<0,05). Ειδικότερα, η επίπτωση παρουσίασε αύξηση 35,7% από το 2001 έως το 2011 στην ηλικιακή ομάδα 20-34 ετών και αναμένεται περαιτέρω αύξηση από το 2023-2030 (προβλεπόμενη αλλαγή, 53,1%). Παρόμοιες τάσεις παρατηρήθηκαν και στην ηλικιακή ομάδα 35-49 ετών από το 2001 έως το 2011.Ο αυξημένος Δείκτης Μάζας Σώματος (BMI) και Επιφάνεια Σώματος (BSA), οι καπνιστές, τα αυξημένα χρόνια συσκευασίας, η κατανάλωση αλκοόλ και ο αριθμός των ποτηριών την εβδομάδα παρουσιάζουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου στομάχου για τους νεότερους ενήλικες. Ωστόσο, παρατηρήθηκαν αρκετές παραλλαγές μεταξύ των τριών χρονικών περιόδων. Πιο συγκεκριμένα ο BMI παρουσίασε σημαντικά αυξανόμενο OR με στατιστικά σημαντική διαφοροποίηση από 1,8 σε 3,1 (Pvalue<0,001). Αντιστοίχως, ο BSA παρουσίασε παρόμοιες τάσεις με μεταβολή από 1,9 στο 3,3 (Pvalue<0,001).
Συμπεράσματα: Στην μελέτη μας βρέθηκε αυξημένη συχνότητα καρκίνου στομάχου στους μεγαλύτερους ενήλικες και διαχρονικά παρατηρήθηκε μια ραγδαία αύξηση της επίπτωσης GC στους νεότερους ενήλικες (< 50 ετών), τις τελευταίες δεκαετίες (1992-2022). Κρίνεται λοιπόν χρήσιμο να συζητηθούν παρεμβάσεις και δράσεις πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης στους νεότερους ενήλικες, λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες κινδύνου και τις ιδιαίτερες γεωγραφικές τάσεις.
|
Αναζήτηση
