| Περίληψη |
Το μαγιάτικο, Seriola dumerili (Risso, 1810), είναι ένα ωκεανόδρομο, πελαγικό
είδος που ανήκει στην οικογένεια Carangidae και κατανέμεται σε εύκρατα και
υποτροπικά νερά παγκοσμίως. Το μαγιάτικο έχει προσελκύσει σημαντικό
ενδιαφέρον από τη δεκαετία του 1990 επειδή διαθέτει χαρακτηριστικά που το
διακρίνουν ως πολλά υποσχόμενο υποψήφιο είδος ιχθυοκαλλιέργειας, όπως η καλή
ποιότητα φιλέτου και ο γρήγορος ρυθμός αύξησης. Οι προκλήσεις όμως της
επιτυχημένης μαζικής παραγωγής σε συνδυασμό με την ανάγκη για ορθή
διαχείριση του είδους, υπογραμμίζουν τη σημασία έρευνας στη γενετική
ποικιλότητα άγριων και εκτρεφόμενων αποθεμάτων, διότι Τα τελευταία χρόνια, οι
μονονουκλεοτιδικοί πολυμορφισμοί (Single Nucleotide Polymorphisms, SNPs)
αποτελούν τους πιο διαδεδομένους γενετικούς δείκτες στις πληθυσμιακές έρευνες
λόγω αφθονίας στο γονιδίωμα και ευκολότερης πλέον ανίχνευσης τους, εξαιτίας της
ραγδαίας εξέλιξης των τεχνολογιών αλληλούχισης. Στην παρούσα μελέτη
πραγματοποιήθηκε αρχικά, η βιοπληροφορική ανάλυση δεδομένων αλληλούχισης
DNA μετά από πέψη με δύο περιοριστικά ένζυμα (double digest restriction-site
associated DNA sequencing, ddRAD seq) 254 ατόμων από 9 πληθυσμούς μαγιάτικου,
με σκοπό την εύρεση μονονουκλετιδικών πολυμορφισμών, και στη συνέχεια, η
πληθυσμιακή μελέτη της γενετικής δομής του είδους στη Μεσόγειο και στον
Ανατολικό Ατλαντικό. Βρέθηκαν συνολικά 1.051 SNPs βάσει των οποίων
προκύπτουν δύο πιθανά σενάρια ομαδοποίησης των πληθυσμών.
Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο, το είδος σχηματίζει δύο γενετικά διακριτές
ομάδες, μία στη Μεσόγειο και μία στον Ατλαντικό, κάτι που είναι σύμφωνο με
προηγούμενα ευρήματα, ενώ το δεύτερο σενάριο υποδηλώνει την ύπαρξη
υβριδικής ζώνης μεταξύ των δύο αποθεμάτων. Είχε αποδειχθεί για πολλά θαλάσσια
είδη, μια σαφής γενετική ασυνέχεια μεταξύ της Μεσογείου και του Ατλαντικού που
σε πολλές περιπτώσεις σχετίζεται με βιολογικές και φυσικές διαδικασίες του
λεγόμενου φραγμού Αλμερία-Οράν (στη Θάλασσα του Αλμποράν στη Δυτική
Μεσόγειο). Αυτό, παρότι για πολλά χρόνια το βιογεωγραφικό όριο μεταξύ των δύο
θαλάσσιων λεκανών που υποτίθεται ότι λειτουργούσε ως φραγμός γονιδιακής ροής
θεωρούνταν τα στενά του Γιβραλτάρ.
Τα ευρήματα μας έδειξαν ότι στην Κεντρική και Ανατολική Μεσόγειο
παρατηρείται ένα ομοιογενές γενετικό γκρουπ. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί εν μέρει
από βιολογικά χαρακτηριστικά του μαγιάτικου όπως οι μεγάλες κολυμβητικές του
ικανότητες και η εκτεταμένη παθητική μεταφορά των λαρβών και νεαρών ατόμων,
που τείνουν να παραμένουν κοντά σε στρώματα φυκών (algae mats). Στο σύνολο
των δεδομένων, επίσης, εντοπίστηκαν 15 υποψήφιοι αποκλίνοντες (outliers)
γενετικοί τόποι, δηλαδή τόποι που δυνητικά εμπλέκονται σε διαδικασίες
προσαρμογής ενός πληθυσμού στο περιβάλλον του (local adaptation). Ένας από
τους outliers που βρέθηκαν είναι πιθανώς συνδεδεμένος με ένα γονίδιο που έχει
προταθεί ότι εμπλέκεται σε μηχανισμούς προσαρμογής στη θερμοκρασία.
Η εργασία αυτή εμπλουτίζει τη γνώση μας σχετικά με τη γενετική ποικιλότητα
άγριων πληθυσμών μαγιάτικου στη Μεσόγειο και στον Ανατολικό Ατλαντικό και
ενισχύει τις βάσεις για την ανάπτυξη προγραμμάτων γενετικής βελτίωσης ενός
είδους μεγάλης οικονομικής σημασίας στην ιχθυοκαλλιέργεια. Τέλος, μελετώντας
γενετικούς δείκτες που εμπλέκονται σε εξελικτικούς μηχανισμούς (outliers) μπορεί
να εξετασθεί πιο εμπεριστατωμένα η δομή ενός πληθυσμού και τα πρότυπα
κατανομής του σε διαφορετικά περιβάλλοντα, και έτσι να προστατευθεί η γενετική
ποικιλότητα του είδους.
|
Αναζήτηση
