| Περίληψη |
Τα εμβόλια είναι από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ιατρικής επιστήμης και ορίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως ένα από τα πιο επιτυχημένα και οικονομικώς αποδοτικά κατορθώματα για τη βελτίωση της Δημόσιας Υγείας. Ενώ υπάρχει αυξημένη επιτήρηση και κάλυψη για τους παιδικούς εμβολιασμούς, δεν παρατηρείται το ίδιο στον ενήλικο πληθυσμό, όπου η εμβολιαστική κάλυψη βρίσκεται σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα. Ο παιδικός πληθυσμός, παρουσιάζει σημαντικές διαφορές σε σχέση με τον ενήλικο, ειδικότερα με τους ενήλικες με συννοσηρότητες όπως τα καρδιοαναπνευστικά νοσήματα. Η συχνότητα αυτών των νοσημάτων στην Ελλάδα, ολοένα και αυξάνεται. Οι άνθρωποι με υποκείμενα χρόνια καρδιοαναπνευστικά νοσήματα, παρουσιάζουν μειωμένα επίπεδα άμυνας απέναντι σε λοιμώξεις, μεγαλύτερη ευπάθεια και μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών, οπότε είναι επιτακτική η διεξαγωγή μελετών αποτύπωσης της εμβολιαστικής τους κάλυψης για ασθένειες που μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό αλλά και η αύξηση της κάλυψης αυτής, με τα διαθέσιμα μέσα. Εκτός από την καταγραφή της εμβολιαστικής κάλυψης σε αυτές τις πληθυσμιακές ομάδες, είναι σημαντική και η καταγραφή της γνώσης γύρω από τον εμβολιασμό αλλά και των αιτιών που οδηγούν σε ενδεχόμενο δισταγμό γύρω από εμβολιασμό κι έτσι στη χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.
Η έρευνα διεξήχθη στη Γενικό Νοσοκομείο Ρεθύμνου, και ο πληθυσμός ήταν ενήλικες 27-60 ετών, με χρόνια καρδιοαναπνευστικά νοσήματα. Αποκλείσθηκαν οι νέοι και οι άνω των 60 ετών ενήλικες, για να ελεγχθούν τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης με μοναδικό κριτήριο το συνοδό χρόνιο νόσημα και όχι την ηλικία. Ακόμα, για να αποκλεισθούν απο τον έλεγχο εμβόλια που έχουν κυρίως ηλικιακό κριτήριο (κατά του HPV και του έρπητα ζωστήρα). Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από τα τέλη Νοεμβρίου 2022, έως τα τέλη Απριλίου 2023, με χρήση ερωτηματολογίων. Εξετάσθηκε η εμβολιαστική τους κάλυψη για τη γρίπη, τον τέτανο (βασικός εμβολιασμός και αναμνηστική δόση τελευταίας 10ετίας), τον πνευμονιόκοκκο (πλήρης εμβολιασμός είτε μερικός με το 13δύναμο συζευγμένο ή το 23δύναμο πολυσακχαριδικό εμβόλιο), την ηπατίτιδα Α, την ηπατίτιδα Β, τον μηνιγγιτιδόκοκκο, την ιλαρά-παρωτίτιδα-ερυθρά, την ανεμευλογιά, τον αιμόφιλο της ινφλουέντζας τύπου b και της λοίμωξης Covid 19, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2023. Για τη στατιστική ανάλυση και τη γραφική αναπαράσταση, χρησιμοποιήθηκε το Excel 365 για Windows 10, το πρόγραμμα MedCalc Version 22.005 και το SPSS v26. Για το χ2 test του Pearson’s, ορίστηκε ως επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας το p=0.05.
Συνολικά, συλλέχθηκαν 302 ερωτηματολόγια που αφορούσαν τον παραπάνω πληθυσμό. Το υψηλότερο ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης καταγράφθηκε για τον Sars-Cov-2 (90,7% στο σύνολο, 67.2% με αναμνηστικές δόσεις), τον τέτανο/εμβολιασμός παιδικής ηλικίας (73,2%), και τη γρίπη (66,9%). Χαμηλότερα καταγράφθηκαν τα ποσοστά κάλυψης με το 13δύναμο συζευγμένο εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο (55,6%) και την ηπατίτιδα Β (48%). Ακόμα χαμηλότερα καταγράφθηκαν τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης για τον μηνιγγιτιδόκοκκο, την ηπατίτιδα Α, την ιλαρά-παρωτίτιδα ερυθρά, τον αιμόφιλο της ινφλουέντζας τύπου b και την ανεμευλογιά. Το 23,8% των συμμετεχόντων ήταν πλήρως εμβολιασμένο για τον πνευμονιόκοκκο (συζευγμένο 13 δύναμο και 23δύναμο πολυσακχαριδικό). Tο χαμηλότερο ποσοστό κάλυψης σημειώθηκε για την αναμνηστική δόση του τετάνου τελευταίας δεκαετίας. Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της ηλικιακής ομάδας και του είδους του υπάρχοντος χρονίου νοσήματος, με τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης για τον τέτανο, τον πνευμονιόκοκκο και τον πλήρη εμβολιασμό για τη λοίμωξη covid, ενώ σχετικά με τα ποσοστά εμβολιασμού για γρίπη, σχετίζεται το φύλο και η ηλικία (p<0.05).
Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων θεωρούν ότι έχουν ένδειξη εμβολιασμού με τα εμβόλια της γρίπης, του πνευμονιοκόκκου και του Sars-Cov-2, ενώ πολύ χαμηλό ήταν το ποσοστό για το εμβόλιο του τετάνου ανά 10ετία. Οι αιτίες μη εμβολιασμού, σε μεγαλύτερο ποσοστό ήταν η άγνοια, ο φόβος για ύπαρξη ανεπιθύμητων ενεργειών και η πεποίθηση ότι το άτομο δεν διατρέχει υψηλό κίνδυνο για την ασθένεια από την οποία προφυλλάσει το εμβόλιο. Τα αποτελέσματα αυτά, αναδεικνύουν την ανάγκη δημιουργίας δράσεων με στόχο την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης των ενηλίκων, αλλά και την ενημέρωσή τους σχετικά με την εμβολιαστική διαδικασία. Βασικό πυλώνα για τη διαδικασία αυτή, αποτελούν οι επαγγελματίας υγείας αλλά και η πολιτεία.
|
Αναζήτηση
