| Περίληψη |
Η νεογνική σηψαιμία είναι μια απειλητική για τη ζωή νόσος. Προσβάλλει 3-5 ανά 1000 ζώντα νεογνά. Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια στην νεογνολογία, η νοσηρότητα και θνησιμότητα της νεογνικής σηψαιμίας, κυρίως για τα πρόωρα νεογνά, εξακολουθεί να παραμένει υψηλή. Η ευπάθεια των νεογνών στις λοιμώξεις σχετίζεται με την ανωριμότητα των ανοσολογικών τους μηχανισμών. Καθοριστικής σημασίας συνιστώσα στη διαδικασία της φλεγμονής και στην αντίδραση του ξενιστή στη λοίμωξη αποτελεί η χημειοταξία, η προσέλκυση, δηλαδή, των λευκών αιμοσφαιρίων στους ιστούς. Την διαδικασία αυτή διέπει μια σειρά από χημιοτακτικές κυτταροκίνες, οι χημειοκίνες, η σημασία και ο ρόλος των οποίων ερευνώνται εντατικά τα τελευταία χρόνια. Οι χημειοκίνες είναι μικρά πρωτεϊνικά μόρια και διακρίνονται σε 4 οικογένειες, από τις οποίες οι α- και οι β- χημειοκίνες έχουν τα περισσότερα μέλη. Οι α-χημειοκίνες κυρίως προσελκύουν τα ουδετερόφιλα ενώ οι β-χημειοκίνες δεν δρουν στα ουδετερόφιλα αλλά προσελκύουν μονοκύτταρα, ηωσινόφιλα, βασεόφιλα και λεμφοκύτταρα.
H χημειοταξία είναι ελλειμματική στα νεογέννητα, και μάλιστα στα πρόωρα, και αυτή η ανεπάρκεια ενδεχομένως συμβάλλει στην αυξημένη ευαισθησία τους στις λοιμώξεις. Τρεις οικογένειες μορίων, οι ιντεγκρίνες, οι σελεκτίνες και οι χημειοκίνες ελέγχουν τα διάφορα βήματα της διαδικασίας αυτής. H μελέτη επομένως των χημειοκινών σε περιπτώσεις νεογνικών λοιμώξεων είναι ιδιαίτερης σημασίας. Η συγκέντρωση των διαφόρων χημειοκινών στον ορό των πρόωρων και τελειόμηνων νεογνών δεν έχει μελετηθεί επαρκώς. Με εξαίρεση την ιντερλευκίνη-8, ελάχιστα είναι γνωστά για την συγκέντρωση των χημειοκινών στα υγιή νεογνά καθώς και την επίδραση των λοιμογόνων παραγόντων στις συγκεντρώσεις τους. Μειωμένες συγκεντρώσεις κατά την ηρεμία ή και μειωμένη επαγωγή έκκρισης κατά τη διάρκεια της λοίμωξης είναι πιθανοί παράγοντες που συμβάλλουν στην αυξημένη ευαισθησία των νεογνών στις λοιμώξεις. Μέχρι σήμερα, σε ελάχιστες εργασίες έχουν μετρηθεί οι συγκεντρώσεις ορισμένων χημειοκινών στον ορό νεογνών. Οι μέχρι σήμερα γνώσεις μας είναι πολύ περιορισμένες και απαιτούνται περισσότερες μελέτες σε υγιή νεογνά και σε νεογνά με λοίμωξη για να διευκρινιστεί η σημασία των χημειοκινών στις νεογνικές βακτηριακές λοιμώξεις.
Σκοπός της μελέτης
Σκοπός της μελέτης αυτής ήταν να διερευνήσει την μεταβολή των επιπέδων δύο α-χημειοκινών (GRO-a και ENA-78) και δύο β-χημειοκινών (RANTES και MIP-1a) σε πρόωρα και τελειόμηνα νεογνά σαν αντίδραση σε ένα σηπτικό επεισόδιο.
Υλικό και μέθοδος
Μελετήθηκαν 129 νεογνά, πρόωρα και τελειόμηνα, τα οποία είχαν νοσηλευτεί στην Κλινική μας από τον Ιανουάριο 2003 έως και τον Δεκέμβριο 2006. Την ομάδα μελέτης αποτέλεσαν 71 νεογνά, με συμπτώματα και σημεία ενδεικτικά συστηματικής λοίμωξης ή νεκρωτικής εντεροκολίτιδας, τα οποία χρειάστηκαν πλήρη έλεγχο λοίμωξης και χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής. Πενήντα οκτώ νεογνά που νοσηλεύτηκαν στην κλινική μας για ποικίλους άλλους λόγους, αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου. Για τη διερεύνηση διαφορών στην ανταπόκριση προώρων και τελειομήνων νεογνών στη λοίμωξη, ως προς την έκλυση χημειοκινών, σχηματίστηκαν επιπλέον τέσσερις υποομάδες: ομάδα μελέτης Ι (42 τελειόμηνα νεογνά με λοίμωξη), ομάδα μελέτης ΙΙ (29 πρόωρα νεογνά με λοίμωξη), ομάδα ελέγχου Ι (38 τελειόμηνα νεογνά χωρίς λοίμωξη), ομάδα ελέγχου ΙΙ (20 πρόωρα νεογνά χωρίς λοίμωξη). Νεογνά με μείζονες συγγενείς ανωμαλίες, χρωμοσωμιακές ανωμαλίες και ενδογενείς διαταραχές μεταβολισμού αποκλείστηκαν από τη μελέτη.
Ως σηψαιμία ορίστηκε η διαπίστωση θετικής καλλιέργειας αίματος ή εγκεφαλονωτιαίου υγρού, σε συνδυασμό με συμβατά κλινικά ευρήματα. Σε περίπτωση αρνητικής καλλιέργειας αίματος, σηψαιμία διαγνώστηκε σε περίπτωση εργαστηριακών ευρημάτων ενδεικτικών λοίμωξης σε συνδυασμό με τουλάχιστον τρία κλινικά συμπτώματα, συμβατά με εικόνα σηψαιμίας.
Από τα νεογνά της μελέτης λήφθηκαν δύο δείγματα αίματος: το πρώτο κατά τον αρχικό εργαστηριακό έλεγχο, πριν την έναρξη της αντιβιοτικής αγωγής, και το δεύτερο, 3-5 ημέρες μετά την έναρξη της θεραπείας. Στα νεογνά της ομάδας ελέγχου, πάρθηκε ένα δείγμα, κατά την ένταξη τους στη μελέτη. Τα δείγματα φυγοκεντρήθηκαν άμεσα και ο ορός καταψύχθηκε στους -20 ⁰ C. Οι χημειοκίνες μετρήθηκαν με ανοσολογική μέθοδο.
Αποτελέσματα
Στη μελέτη εντάχθηκαν συνολικά 129 νεογνά . Τα 71 νεογνά (42 τελειόμηνα και 29 πρόωρα) αποτέλεσαν την ομάδα μελέτης και 58 νεογνά (38 τελειόμηνα και 20 πρόωρα) αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου. Οι ομάδες μελέτης και ελέγχου, τόσο των τελειομήνων όσο και των προώρων νεογνών ήταν ομοιογενείς ως προς το βάρος γέννησης, την ηλικία κύησης, το φύλο και την ηλικία κατά την ένταξη στην μελέτη.
Τα επίπεδα της χημειοκίνης GRO-α βρέθηκαν σημαντικά υψηλότερα κατά την ημέρα εμφάνισης της σηψαιμίας στην ομάδα μελέτης, σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (433,8pg/ml έναντι 277pg/ml, p<0,001). Τα επίπεδα της χημειοκίνης RANTES ήταν σημαντικά χαμηλότερα στην ομάδα μελέτης την ημέρα 0, σε σχέση με τα αντίστοιχα επίπεδα των μαρτύρων (22445pg/ml έναντι 39490 pg/ml, p<0,001). Τα επίπεδα των χημειοκινών MIP-1a και ENA-78 δεν διέφεραν σημαντικά στις δύο ομάδες.
Τα επίπεδα των χημειοκινών GRO-α και RANTES στον ορό των νεογνών με σηψαιμία, την ημέρα 0, διέφεραν σημαντικά από τα αντίστοιχα επίπεδα την ημέρα 3-5, μετά την έναρξη της αντιβιοτικής αγωγής. Συγκεκριμένα, τα επίπεδα της GRO-α ήταν σημαντικά υψηλότερα (433,8pg/ml έναντι 218,2 pg/ml) και της RANTES σημαντικά χαμηλότερα την ημέρα 0 σε σχέση με την ημέρα 3-5 (22445pg/ml έναντι 46325pg/ml). Τα επίπεδα των χημειοκινών αυτών, την ημέρα 3-5, στα νεογνά με λοίμωξη, δεν διέφεραν σημαντικά από τα αντίστοιχα επίπεδα των μαρτύρων.
Οι συγκεντρώσεις των χημειοκινών GRO-α και RANTES και στις δύο υποομάδες μελέτης, των τελειομήνων και των προώρων, διέφεραν σημαντικά από τις αντίστοιχες συγκεντρώσεις των αντίστοιχων μαρτύρων. Τα επίπεδα της χημειοκίνης RANTES στα πρόωρα νεογνά της ομάδας μελέτης ήταν σημαντικά χαμηλότερα από τα αντίστοιχα επίπεδα στα τελειόμηνα νεογνά με λοίμωξη, τόσο κατά την ημέρα 0 όσο και κατά την ημέρα 3-5. Τα επίπεδα των χημειοκινών GRO-a, MIP-1a και ENA-78 δεν διέφεραν σημαντικά μεταξύ τελειομήνων και προώρων νεογνών.
Συμπέρασμα
Τα επίπεδα των χημειοκινών GRO-a και RANTES διαφέρουν σημαντικά, τόσο στα τελειόμηνα όσο και στα πρόωρα νεογνά με λοίμωξη, κατά την έναρξη ενός σηπτικού επισοδίου σε σχέση με τα υγιή νεογνά. Τόσο τα τελειόμηνα όσο και τα πρόωρα νεογνά έχουν την ικανότητα να εκλύουν μια χημειοτακτική αντίδραση στη λοίμωξη.
|
Αναζήτηση
