| Περίληψη |
Υπόβαθρο: Η αύξηση της εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα αλλά και της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (Χ.Α.Π.) τις τελευταίες δεκαετίες είναι εμφανής στη διεθνή βιβλιογραφία. Μάλιστα, σε πολλούς ασθενείς αυτές οι δύο νόσοι συνυπάρχουν, επιδρώντας πολύ επιβαρυντικά στην ποιότητα ζωής τους και την ψυχική τους υγεία. Τα τελευταία χρόνια, υπάρχουν ενδείξεις ότι η θεραπευτική άσκηση, με τη μορφή φυσικοθεραπείας ή οποιασδήποτε συντονισμένης άσκησης επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα στην ποιότητα ζωής και κατ ’επέκταση στη ψυχική τους υγεία.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να εξετάσουμε τις επιδράσεις της θεραπευτικής άσκησης σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα και Χ.Α.Π. και πιο συγκεκριμένα η αξιολόγηση της επίδρασης της θεραπευτικής άσκησης στα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης αλλά και στην ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών. Έτσι, αναμένεται να ανοίξει ο διάλογος για τη βελτίωση της σωματικής και αναπνευστικής λειτουργίας των ατόμων με καρκίνο του πνεύμονα και ΧΑΠ, την προώθηση της καλύτερης ποιότητας ζωής, τη μείωση του άγχους και του επιπέδου κατάθλιψης μέσω της άσκησης.
Μεθοδολογία: Στο πλαίσιο της παρούσας μεταπτυχιακής εργασίας διενεργήθηκε μια συγχρονική μελέτη παρατήρησης, με ομάδα ελέγχου. Ως πληθυσμός μελέτης ορίσθηκαν οι ασθενείς με επιβεβαιωμένη ιστολογική διάγνωση καρκίνου του πνεύμονα, με συνυπάρχουσα πάθηση την Χ.Α.Π., οι οποίοι νοσηλεύονται στο Βενιζέλειο-Πανάνειο Γενικό Νοσοκομείου Ηρακλείου. Η δειγματοληψία ήταν ευκαιριακή, μη-πιθανοτική. Αρχικά, έγινε και εκτίμηση μεγέθους δείγματος και το δείγμα αποτέλεσαν 50 ασθενείς ανά ομάδα (σύνολο δείγματος: 100). Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα Σταδίου Ι ή ΙΙ. Επίσης, αναφορικά με τη Χ.Α.Π., η σταδιοποίηση σύμφωνα με την πιο πρόσφατη σπιρομέτρηση (FEV1/FVC) χαρακτηρίστηκε ως μέτρια και σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της GOLD 2023, όλοι οι συμμετέχοντες ήταν στην ομάδα Α και Β (GOLD 1 και 2). Χρησιμοποιήθηκε ένα πακέτο ερωτηματολογίων (φύλλο δημογραφικών στοιχείων και κλινικού προφίλ υγείας, European Organization for Research and Treatment of Cancer QoL Questionnaire (EORTC QLQ-C30) και η νοσοκομειακή κλίμακα μέτρησης του άγχους και της κατάθλιψης (Hospital Anxiety and Depression Scale). Η στατιστική ανάλυση διεξάχθηκε στο IBM SPSS 26, ενώ όλοι οι έλεγχοι έγιναν δίπλευροι σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας α=0.05. Αποτελέσματα: Στη μελέτη συμμετείχαν 50% γυναίκες και 50% άντρες, με μέση ηλικία 69,5 ετών (τυπική απόκλιση, τ.α.=8,4), η πλειονότητα ήταν έγγαμοι (37% ή χήροι (28%), με μέσο αριθμό μελών οικογένειας 2,5 (τ.α.=0,4). Αναφορικά με το εκπαιδευτικό επίπεδο, οι περισσότεροι συμμετέχοντες είχαν ολοκληρώσει τη μέση εκπαίδευση (37%). Εστιάζοντας στις ψυχικές εκβάσεις, το σύνολο των συμμετεχόντων εμφάνισαν μέτρια προς υψηλά επίπεδα άγχους (μ.τ.=15, τ.α.=0,4) και κατάθλιψης (μ.τ=11,5, τ.α. 0,2). Παρόλα αυτά, βρέθηκε να υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά (Pvalue=0,01) στα επίπεδα άγχους, μεταξύ όσων έκαναν άσκηση (μ.τ.=11,7, τ.α.=0,3) και όσων δεν έκαναν (μ.τ.=18,3, τ.α.=0,2). Αντιστοίχως, στατιστικά σημαντικά (Pvalue=0,01) υψηλότερα επίπεδα κατάθλιψης παρατηρήθηκαν πάλι στην ομάδα που δεν έκανε άσκηση (μ.τ.=14,5, τ.α.=0,5) έναντι όσων έκαναν άσκηση (μ.τ.=8,6, τ.α.=0,4). Το σύνολο των συμμετεχόντων εμφάνισαν χαμηλά επίπεδα γενικής υγείας (μ.τ.=1,5, τ.α.=0,5) και ολικής ποιότητας ζωής (μ.τ=2,2, τ.α.=0,7). Παρόλα αυτά, βρέθηκε να υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά (Pvalue=0,03) στα επίπεδα γενικής υγείας, μεταξύ όσων έκαναν άσκηση (μ.τ.=2,3, τ.α.=0,2) και όσων δεν έκαναν (μ.τ.=1,1, τ.α.=0,1). Αντιστοίχως, στατιστικά σημαντικά (Pvalue=0,04) χαμηλότερα επίπεδα ολικής ποιότητας ζωής παρατηρήθηκαν στην ομάδα που δεν έκανε άσκηση (μ.τ.=1,7, τ.α.=0,3) έναντι όσων έκαναν άσκηση (μ.τ.=2,6, τ.α.=0,2). Βρέθηκε ότι το σύνολο των συμμετεχόντων εμφάνισαν χαμηλά-μεσαία επίπεδα σωματικής λειτουργικότητας (μ.τ.=2,3, τ.α.=0,3), κοινωνικής λειτουργικότητας (μ.τ=2.1, τ.α.=0,4), ενώ αντίθετα είχαν υψηλά επίπεδα συμπτωματολογίας (μ.τ.=3,5, τ.α.=0,2). Όταν έγινε σύγκριση μεταξύ των δύο ομάδων, βρέθηκε να υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά (Pvalue=0,04) στα επίπεδα σωματικής λειτουργικότητας, μεταξύ όσων έκαναν άσκηση (μ.τ.=2,8, τ.α.=0,3) και όσων δεν έκαναν (μ.τ.=1,8, τ.α.=0,3). Επίσης, στην κοινωνική λειτουργικότητα υπήρχε στατιστικά σημαντικά (Pvalue=0,03) υψηλότερα επίπεδα για όσους έκαναν άσκηση (μ.τ.=2,5, τ.α.=0,2) και όσων δεν έκαναν (μ.τ.=1,6, τ.α.= 0,1), ενώ παράλληλα η συμπτωματολογία ήταν σημαντικά υψηλότερη (Pvalue=0,03) σε όσους δεν έκαναν άσκηση (μ.τ.=3,8, τ.α.=0,2) έναντι όσων έκαναν άσκηση (μ.τ.=3,1, τ.α.=0,3). Τέλος, βρέθηκε ότι υπάρχει στατιστικά σημαντική επίδραση της άσκησης στη μείωση των επιπέδων του άγχους (OR=0,45, 95%CI=0,21-0,67) και κατάθλιψης (OR=0,51, 95%CI-0,40-0,62). Αντίστοιχη τάση με μειωμένη συμπτωματολογία εμφανίζει κανείς όταν ασκείται, (OR=0,94, 95%CI=0,52-1,21) αλλά χωρίς στατιστικά σημαντική διαφορά. Αντίθετα, η θεραπευτική άσκηση έχει ευεργετική επίδραση στα επίπεδα γενικής υγείας (OR=1,72, 95%CI=1,60-1,83), ολικής ποιότητας ζωής (OR=1,69, 95%CI=1,43-1,91), σωματικής (OR=1,52, 95%CI=1,33-1,75) και κοινωνικής (OR=1,23, 95%CI=1,09-1,38) λειτουργικότητας.
Συμπεράσματα: Η συμβολή της θεραπευτικής άσκησης φάνηκε να είναι ευεργετική για την ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών. Χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για την αιτιολογική συσχέτιση τους, αλλά οι παρούσες ενδείξεις μπορούν να συμβάλουν στο σχεδιασμό νεών μελετών αλλά και παρεμβάσεων σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα και Χ.Α.Π. από τα πρώτα κιόλας στάδια της νόσου.
|
Αναζήτηση
