E-Locus - Ιδρυματικό Καταθετήριο Πανεπιστημίου Κρήτης

Αρχική Αναζήτηση

Αποτελέσματα - Λεπτομέρειες

Εντολή Αναζήτησης : Συγγραφέας="Τσαντηρόπουλος" Και Συγγραφέας="Αριστείδης"

Τρέχουσα Εγγραφή: 3 από 8

[Προσθήκη στο καλάθι]

Κωδικός Πόρου

000441227

Τίτλος

Το μοιρολόι ως γυναικεία θρηνητική πρακτική και οι μετασχηματισμοί του : η περίπτωση της Κρήτης

Άλλος τίτλος

Dirge as a female mourning practice and its transformations : the case of Crete

Συγγραφέας

Λυγινού, Αγγελική

Σύμβουλος διατριβής

Τσαντηρόπουλος Αριστείδης

Μέλος κριτικής επιτροπής

Δαλιανούδη Ρενάτα
Σταματοπούλου Δέσποινα

Περίληψη

Στην παρούσα διπλωματική θα προσπαθήσουμε να ξεδιπλώσουμε το κουβάρι του θρήνου και των τελετουργιών του. Θα δούμε τα μοιρολόγια ως μορφή λαϊκής δημιουργίας, αλλά και ως ένα τρόπο έκφρασης της καταπιεσμένης γυναίκας των παραδοσιακών κοινωνιών. Οι έμφυλοι ρόλοι θα μας απασχολήσουν καθ’ όλη τη διάρκεια της έρευνας και το πώς τα δυο φύλα αλληλεπιδρούν στα πλαίσια της τελετουργίας του θανάτου. Το μοιρολόι αποτελεί έναν αποδεσμευμένο γυναικείο λόγο, μέσω του οποίου η γυναίκα-μοιρολογίστρα μεταφέρει μηνύματα και σκέψεις. Η έρευνά μας εστιάζει στην περίπτωση της Κρήτης, η οποία αποτελεί πεδίο ενδιαφέροντος λόγω των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζει. Η διπλωματική αποτελείται από δυο βασικά μέρη, που περιλαμβάνουν το θεωρητικό πλαίσιο, τη μεθοδολογική παρουσίαση, την ανάλυση των δεδομένων και τα συμπεράσματα και τους αναστοχασμούς. Από το παρελθόν των επιθανάτιων τελετουργιών θα οδηγηθούμε σταδιακά στο παρόν. Θα δούμε όσα έχουν γραφτεί για το θρήνο και τις πρακτικές του στον ελλαδικό χώρο. Έρευνες δοσμένες μέσα από την οπτική διαφόρων επιστημών και εποχών αποτελούν μια κριτική αποτίμηση και συνεισφορά στο μοιρολόι. Το μοιρολόι εξετάζεται σαν αναπόσπαστη πρακτική της τελετουργίας του θανάτου, τα παραδοσιακά μοτίβα και φόρμες που ακολουθούν οι θρηνωδοί και ο τρόπος που αυτό εκφράζεται. Αρκούν άραγε οι λέξεις για να μεταφέρουν το γυναικείο ψυχισμό στην οριακή κατάσταση του θανάτου; Πώς το μοιρολόι μετατρέπεται σε μια μορφή ακούσιας ή εκούσιας παράστασης; Τα παραπάνω αποτελούν βασικές έννοιες και ερωτήματα στο δεύτερο κεφάλαιο της εργασίας. Στο τρίτο κεφάλαιο θα συναντήσουμε και τη μοιρολογίστρα ως υποκείμενο, ως κοινωνικό ρόλο, ως γυναίκα. Η μαγική φύση της γυναίκας θα μας απασχολήσει, αναζητώντας τι ορίζει η κοινωνία ως αποδεκτό γυναικείο χαρακτηριστικό και τι πασχίζει να δαιμονοποιήσει, πώς τα στοιχεία της φύσης μοιάζουν να ταυτίζονται με τα γυναικεία συναισθήματα. Αναζητάμε τη μαγική διάσταση της γυναίκας, τη γυναίκα ως Εύα και τη γυναίκα ως Παναγία, πού κατατάσσεται η μοιρολογίστρα και γιατί, πώς η κοινωνία δημιουργεί μια μορφή έξης που σχετίζεται με το «σωστό» μοιρολόγημα και τη «σωστή» στάση αυτών που «μένουν» πίσω, όταν πια ο κύκλος του θανάτου κλείσει. Ο τέταρτος θεμελιώδης πυλώνας της έρευνας σχετίζεται με την έννοια της μετάβασης και του μετασχηματισμού. Τι μορφές λαμβάνουν οι τελετουργίες του θανάτου στις σύγχρονες κοινωνίες και τι σκοπούς εξυπηρετούν; Πώς η μετάβαση από την παραδοσιακή κοινωνία και με την εκτεταμένη οικογένεια στην σύγχρονη πυρηνική επηρέασαν τον τρόπο που οι άνθρωποι θρηνούν και κοινοποιούν τον πόνο τους; Θα γίνει εκτενής αναφορά στη νέα μορφή μοιρολογιού, που αναδύεται τα τελευταία χρόνια μέσω των social media. Πώς επηρεάζουν τη δομή του, αν αλλάζει το κοινό για το οποίο προορίζεται και τι χαρακτηριστικά φέρει η σύγχρονη μοιρολογίστρα. Ποιος ο νέος ρόλος της, πώς η κοινωνία αντιλαμβάνεται και αλληλεπιδρά με τη νέα αυτή μορφή έκφρασης του πόνου; Αποδέχεται ομαλά τη μετάβαση ή προσπαθεί να διατηρήσει τα παραδοσιακά στεγανά; Σε αυτή τη θεματική θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε το μοιρολόι ως πρακτική και τον τρόπο που αυτή η πρακτική δομείται. Τι πραγματικά εξυπηρετούν τα μοιρολόγια σήμερα. Τα παραπάνω ερωτήματα επιχειρείται να απαντηθούν μέσω της επιτόπιας έρευνας και της συλλογής συνεντεύξεων, όσο και βιβλιογραφικά, με τη χρήση πηγών.

Φυσική περιγραφή

156 σ. : εικ. ; 30 εκ.

Γλώσσα

Ελληνικά

Θέμα

Couplets and traditional patterns

Cretandirge

Electronic dirge

Greek modern society

Transformation

Wailing woman

Woman Eve