Περίληψη |
Η σεξουαλικότητα των ανθρώπων είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, καθώς περιλαμβάνει την επικοινωνία μεταξύ δύο ανθρώπων, την ερωτική πράξη, τη σωματική επαφή, τα συναισθήματα, τις ανάγκες και τις ορμόνες που τους διακατέχουν (Laniado, 2006 ‧Halperin, 1989), ωστόσο εμπλέκονται διάφοροι παράγοντες, όπως είναι οι θρησκευτικοί, οι κοινωνικοί, οι πολιτισμικοί, οι ψυχολογικοί και οι βιολογικοί που διαμορφώνουν, επηρεάζουν και καθορίζουν τη σεξουαλική συμπεριφορά των ανθρώπων (Castelo-Branco, Leon-Huezo, & Ballesca-Lagarda, 2008). Τα άτομα με νοητική υστέρηση παρουσιάζουν ανομοιογενή σωματική και σεξουαλική ανάπτυξη. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι διότι το νοητικό δυναμικό τους συμβαδίζει με τη σωματική και τη σεξουαλική αναπτυξή τους (Murphy & Young, 2005). Η εκδήλωση της σεξουαλικότητας και η διαπαιδαγώγηση με στόχο την έκφραση της στη ζωή κάθε ανθρώπου είναι υψίστης σημασίας (Castelo-Branco et al., 2008). Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η διερεύνηση των πεποιθήσεων γονιών παιδιών και εφήβων με νοητική αναπηρία αναφορικά με τη σεξουαλικότητα και τη σεξουαλική αγωγή. Εξετάστηκε, επίσης, το πλαίσιο σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών τους. Στην έρευνα συμμετείχαν δεκαπέντε (15) γονείς, συγκεκριμένα έλαβαν μέρος επτά (7) γονείς παιδιών και οχτώ (8) γονείς εφήβων με νοητική υστέρηση από όλη την Ελλάδα. Η διερεύνηση των πεποιθήσεων βασίστηκε σε ημιδομημένη συνέντευξη που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες της έρευνας βασισμένη στην ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία. Η συνέντευξη περιελάμβανε ερωτήσεις ανοιχτού και κλειστού τύπου. Τα δεδομένα που προέκυψαν αναλύθηκαν ποιοτικά. Η επεξεργασία των δεδομένων ανέδειξε ότι οι γονείς αναγνωρίζουν την ύπαρξη σεξουαλικότητας στα παιδιά και τους εφήβους με νοητική υστέρηση και μέσα από την καθημερινή συναναστροφή και τη φροντίδα των παιδιών τους γίνονται μάρτυρες περιστατικών σεξουαλικής έκφρασης. Οι απόψεις των γονιών της παρούσας έρευνας για την απολίνωση των ατόμων με νοητική αναπηρία διίστανται. Επιπλέον, ένα μεγάλο ποσοστό των γονιών επισήμανε την ευαλωτότητα που φέρουν τα παιδιά και οι έφηβοι με νοητική αναπηρία στη σεξουαλική κακοποίηση, λόγω του χαμηλού νοητικού δυναμικού και της ελάχιστης έως μηδαμινής σεξουαλικής αγωγής που παρέχεται στα ελληνικά σχολεία. Η σπουδαιότητα και τα οφέλη που παρέχει η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, τόσο στα παιδιά τους όσο και στους ίδιους τους γονείς, προκειμένου να τα καθοδηγήσουν σύμφωνα με τις ανάγκες τους και το νοητικό δυναμικό τους, αναγνωρίστηκε από όλους παρά το ότι πολλοί γονείς αφενός δεν είχαν προβεί στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση του παιδιού τους και αφετέρου δεν ήταν πρόθυμοι να παρακολουθήσουν εκείνοι ή τα παιδιά τους προγράμματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Η παρούσα έρευνα αναμένεται να φωτίσει όψεις της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης παιδιών και εφήβων με νοητική υστέρηση και να αναδείξει τα προβλήματα που συναντούν οι γονείς στο μεγάλωμα των παιδιών τους όσον αφορά στη σεξουαλική τους διαπαιδαγώγηση, ώστε να σχεδιαστούν πρώιμα προγράμματα παρέμβασης λειτουργικά σε σχολικό και οικογενειακό πλαίσιο.
|