| Περίληψη |
Η παρούσα εργασία πραγματεύεται την έννοια της αγωγής στα μέσα επικοινωνίας. Παρουσιάζει, μέσα από την επισκόπηση της βιβλιογραφίας, τις θεωρητικές προσεγγίσεις που έχουν αναπτυχθεί αναφορικά με την αγωγή στα μέσα επικοινωνίας και παρακολουθεί την αναδιατύπωση του νοήματος της αγωγής στα μέσα επικοινωνίας μέχρι τη σημερινή ψηφιακή εποχή. Καταγράφει το ευρωπαϊκό πρότυπο για την αγωγή στα μέσα επικοινωνίας μέσα από τη μελέτη των οικείων κοινοτικών κειμένων και επιχειρεί να αποτυπώσει, μέσα από τη μελέτη σχετικών δράσεων, την ελληνική προσέγγιση της αγωγής στα μέσα επικοινωνίας και τη συνάφειά της με την ευρωπαϊκή.
Το θέμα της αγωγής στα μέσα επικοινωνίας όλο και πιο συχνά συναντάται σήμερα στη συζήτηση που αφορά στην εκπαίδευση των παιδιών, αλλά και στη εκπαίδευση των ενηλίκων στην ψηφιακή εποχή του 21ου αιώνα.
Η αγωγή στα μέσα επικοινωνίας στις αρχές του 20ου αιώνα, την εποχή των κλασσικών ΜΜΕ, υιοθέτησε έναν προστατευτικό προσανατολισμό απέναντι σε αυτά και επέλεξε την επιβολή αυστηρών κανόνων προστασίας και μέτρων επίβλεψης των ανηλίκων. Με το πέρασμα του χρόνου, μια σειρά παραγόντων κατέστησε την παρουσία των ΜΜΕ αναπόφευκτη και εν πολλοίς αναγκαία στη ζωή των ανθρώπων. Μπροστά σε αυτή την εξέλιξη η αγωγή στα μέσα επικοινωνίας πέρασε σε μια νέα φάση, στην οποία δόθηκε έμφαση σε συστηματικές μορφές ανάλυσης που αποκαλύπτουν τις κρυμμένες ιδεολογίες των μέσων και οδηγούν στην απελευθέρωση από την επιρροή τους. Έτσι, η αγωγή στα μέσα επικοινωνίας στρέφει το ενδιαφέρον της σε μια κριτική προσέγγιση των μέσων και των περιεχομένων τους και υιοθετεί το πρότυπο του ενημερωμένου-κριτικού καταναλωτή/πολίτη.
Στην κοινωνία της πληροφορίας του 21ου αιώνα, με την ταχύτατη ανάπτυξη των νέων, ψηφιακών μέσων επικοινωνίας και των τεχνολογιών πληροφορίας και τη σύγκλιση της τεχνολογίας με την πληροφορική, η αγωγή στα μέσα επικοινωνίας επαναπροσδιορίζεται. Αποκτά, αφενός, έναν εργαλειακό προσανατολισμό, που συνδέεται με την αγορά εργασίας και έναν δημιουργικό χαρακτήρα αξιοποίησης των δυνατοτήτων των νέων μέσων και αφετέρου συνιστά το μέσο για την εξισορρόπηση του δίπολου «ευκαιρίες και κίνδυνοι» στο διαδίκτυο.
Διαπιστώνεται ότι η ευρωπαϊκή πολιτική, με αρκετή καθυστέρηση, υιοθετεί και ενσωματώνει σε σχετικά ρυθμιστικά κείμενα τις αλλαγές που πραγματοποιούνται στο κίνημα της αγωγής στα μέσα επικοινωνίας. Από κείμενα με αποκλειστικά προστατευτικό περιεχόμενο, με την πάροδο του χρόνου παράγονται κείμενα που εστιάζουν στη δημιουργία κριτικής στάσης προς τα μέσα και φτάνουμε στη σημερινή ψηφιακή εποχή, στην οποία συναντάμε κείμενα που προτείνουν αφενός την εργαλειακή και δημιουργική χρήση των μέσων και αφετέρου προκρίνουν τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των ευκαιριών που δίνουν τα νέα ψηφιακά μέσα, με ιδιαίτερη έμφαση στην ασφάλεια στο διαδίκτυο. Η αγωγή στα μέσα επικοινωνίας θεωρείται το μέσο που θα εξασφαλίσει στα παιδιά την ασφαλή εκμετάλλευση και αξιοποίηση των νέων ψηφιακών μέσων και των υπηρεσιών τους.
Η Ελλάδα, ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης φαίνεται να προσπαθεί να εναρμονιστεί με τις ευρωπαϊκές πολιτικές στον τομέα της αγωγής στα μέσα επικοινωνίας και τα τελευταία χρόνια τις προσεγγίζει όλο και περισσότερο. Στη χώρα μας δεν προκύπτει να έχει ακολουθήσει το κίνημα της αγωγής στα μέσα επικοινωνίας μια γραμμική εξελικτική πορεία. Τα τελευταία χρόνια συναντάμε σχετικές δράσεις και προγράμματα, τα οποία υιοθετούν παράλληλα το κριτικό και το δημιουργικό πρότυπο. Όπως προκύπτει, μάλλον, περιορισμένη θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε την καλλιέργεια/ανάπτυξη της αγωγής στα μέσα επικοινωνίας στην Ελλάδα και χωρίς συγκεκριμένη και ολοκληρωμένη πολιτική για την ανάπτυξη του τομέα.
|
Αναζήτηση
