E-Locus - Ιδρυματικό Καταθετήριο Πανεπιστημίου Κρήτης

Αρχική Αναζήτηση

Αποτελέσματα - Λεπτομέρειες

Εντολή Αναζήτησης : Συγγραφέας="Γραβάνης" Και Συγγραφέας="Αχιλλέας"

Τρέχουσα Εγγραφή: 53 από 85

[Προσθήκη στο καλάθι]

Κωδικός Πόρου

000366949

Τίτλος

Μεταβολές στη δομή και λειτουργία του κυτταρικού πυρήνα κατά τη διαδικασία της γήρανσης

Άλλος τίτλος

Structural and biochemical changes in the cell nucleus during in vitro senescence

Συγγραφέας

Χανδρής, Παναγιώτης

Σύμβουλος διατριβής

Κλέτσας, Δημήτρης

Μέλος κριτικής επιτροπής

Θεοδωρόπουλος, Παναγιώτης
Γεωργάτος, Σπύρος
Στουρνάρας, Χρήστος
Γραβάνης, Αχιλλέας
Καρδάσης, Δημήτρης
Μαυροθαλασσίτης, Γιώργος

Περίληψη

Η κυτταρική γήρανση (senescence) συνιστά τη μόνιμη ανάσχεση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού παρά την παρουσία εξωτερικών μιτογόνων στο μέσο καλλιέργειας. Επαγώμενη είτε μέσω σταδιακής μείωσης του μήκους των τελομερών με ακόλουθη γενωμική αστάθεια, είτε μετά από επίδραση στρεσογόνων παραγόντων όπως παρουσία ογκογονιδίων ή οξειδωτικό στρες, η κυτταρική γήρανση συνιστά ουσιαστικά ένα εδραιωμένο σύστημα αναφοράς και σύγκρισης για τη διερεύνηση μονοπατιών κυτταρικής σηματοδότησης καθώς και μεταβολών που αφορούν στη λειτουργικότητα υποκυτταρικών οργανιδίων ιδιαίτερα σε παθολογικές καταστάσεις. Στο πλαίσιο αυτό η παρούσα διατριβή χρησιμοποιώντας την κυτταρική γήρανση ανθρώπινων διπλοειδών ινοβλαστών ως σύστημα αναφοράς, μελετά διεξοδικότερα δομικές και βιοχημικές αλλαγές στον πυρήνα του κυττάρου, σχετιζόμενες με τις λαμίνες καθώς και με τα ένζυμα που τις τροποποιούν στο καρβοξυτελικό τους άκρο και ιδιαίτερα την ενδοπρωτεάση Rce1 και τη μεθυλτρανσφεράση Icmt. Μελετώντας διεξοδικότερα το ρόλου των ενζύμων αυτών στην πρόοδο του κυτταρικού κύκλου η διατριβή οδηγήθηκε σε ευρήματα τα οποία υποδεικνύουν ρυθμιστικό ρόλο για τη μεθυλτρανσφεράση στο μέσο της φάσης G1, με τη λειτουργία του ενζύμου να συνιστά προϋπόθεση τόσο για την είσοδο του κυττάρου στη φάση S όσο και για το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την περαίωσή της. Παράλληλα αναδείχθηκε νέος ρόλος των ενζύμων αναφορικά με την ορθή διεξαγωγή και ολοκλήρωση της κυτταρικής διαίρεσης (μίτωση), με πλημμελή παρουσία των ενζύμων να οδηγεί σε αλλοίωση της δομής του πυρήνα και σε φαινότυπους γενωμικής αστάθειας και κυτταρικής γήρανσης. Η επίδραση των ενζύμων στο μεταίχμιο G2/M οφείλεται τουλάχιστον εν μέρει στην ολοκληρωμένη επεξεργασία της λαμίνης Β, καθώς αναδείξαμε πως καρβοξυτελικά μεταλλάγματα της πρωτεΐνης με αδυναμία μεταμεταφραστικής επεξεργασίας οδηγούν σε συγκέντρωση σε ενδοπυρηνικές εστίες στις οποίες συσσωρεύονται πρωτεΐνες απαραίτητες για την ορθή διεξαγωγή της μιτωτικής προόδου όπως η πρωτεΐνη των κεντρομεριδίων Cenp-F καθώς και η φωσφορυλιωμένη μορφή της ιστόνης 3, H3(ser10). Η ανάσχεση προόδου ή η απώλειαπιστότητας της μιτωτικής λειτουργίας κορυφώνεται σε περιπτώσεις πλημμελούς παρουσίας των δύο ενζύμων σε νεαρά κύτταρα, με την αδυναμία ορθού σχηματισμού της μιτωτικής ατράκτου, οδηγώντας το κύτταρο σε γηρασμένο φαινότυπο. Περαιτέρω μελετήθηκε η ορθή λειτουργία της μηχανής μετα-μεταγραφικής επεξεργασίας των μεταγράφων τύπου ΙΙ (mRNAs) κατά τη γήρανση. Αναδείξαμε πλημμελή επεξεργασία των μεταγράφων τύπου ΙΙ διασυνδέοντας για πρώτη φορά τη λειτουργία αυτή με τη φωσφορυλιωμένη μορφή της κινάσης ATR στη σερίνη 428 και συσσώρευσή της στις εστίες εναλλακτικού ματίσματος. Ο νέος αυτός ρόλος της ATR συνδέεται επίσης με την ακεραιότητα του πυρηνικού πλέγματος καθώς η ανακατανομή της p-ATR(ser 428) που αναδείξαμε στα γηρασμένα κύτταρα, συνόδευε επίσης και την αλλοίωση της πυρηνικής λάμινας μετά από μειορρύθμιση των λαμινών με μικρό παρεμβαλλόμενο RNA σε νεαρά κύτταρα.

Φυσική περιγραφή

176 σ. : πιν. ; 30 εκ.

Γλώσσα

Ελληνικά

Θέμα

Cell Aging

Cell cycle

Human diploid fibroblasts

Lamins

Nucleus

Posttranslational modifications

Senescence