| Περίληψη |
Ο διαβήτης τύπου Ι είναι συχνό αυτοάνοσο νόσημα πολυπαραγοντικής αιτιολογίας, για το οποίο πρόσφατα επιδημιολογικά στοιχεία υποδεικνύουν την ύπαρξη ισχυρής γενετικής προδιάθεσης. Μια ενδιαφέρουσα πρόσφατη γνώση είναι η σύνδεση της γενετικής προδιάθεσης του διαβήτη τύπου Ι με τους πολυμορφισμούς του υποδοχέα της βιταμίνης D. Έχουν μελετηθεί πιο εκτεταμένα 4 πολυμορφισμοί του γονιδίου του υποδοχέα της βιταμίνης D: FokI F>f (rs10735810), BsmI B>b (rs1544410), ApaI A>a (rs7975232), και TaqI T>t (rs731236).
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος (S. aureus) είναι ένας μείζων παθογόνος μικροοργανισμός για τους ανθρώπους, με αυξανόμενη αντίσταση στα αντιβιοτικά. Οι πρόσθιες ρινικές θαλάμες είναι η πρωταρχική οικολογική δεξαμενή του σταφυλοκόκκου, και η ρινική φορία έχει συσχετισθεί με την πρόοδο σε σταφυλοκοκκική νόσο.
Η περιοδοντική νόσος είναι μία από τις λοιμώδεις νόσους με τον μεγαλύτερο επιπολασμό παγκοσμίως, καθώς επηρεάζει μέχρι και το 90% του πληθυσμού και μέχρι το 50% των παιδιών σχολικής ηλικίας. Η περιοδοντική νόσος γενικά θεωρείται ότι έχει μεγαλύτερη επίπτωση σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 1.
Στη μελέτη αυτήν διερευνήσαμε εάν οι τέσσερις πιο συχνά μελετημένοι πολυμορφισμοί στο γονίδιο του VDR, δηλαδή οι FokI, BsmI, ApaI, και TaqI, σχετίζονται ή όχι με τον αποικισμό και την επίμονη φορία από χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 1. Επίσης προσπαθήσαμε να καθορίσουμε τη συνεισφορά των πολυμορφισμών αυτών στην ευπάθεια σε διαβήτη τύπου 1 στον πληθυσμό της Κρήτης. Τέλος προσπαθήσαμε να διερευνήσουμε τους πιθανούς παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ουλίτιδας στον πληθυσμό αυτόν.
7
Η ομάδα μελέτης αποτελούνταν από 170 ασθενείς με διαβήτη τύπου 1, που παρακολουθούνταν στο εξωτερικό διαβητολογικό ιατρείο της Παιδιατρικής κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου. Η ομάδα ελέγχου αποτελούνταν από 96 παιδιά-κατοίκους της Κρήτης, χωρίς ιστορικό αυτοάνοσων ή άλλων χρόνιων παθήσεων
Από δείγματα αίματος έγινε εκχύλιση DNA με τη χρήση του κατάλληλου kit (Puregene, Gentra) και στη συνέχεια ενίσχυση του DNA με τη μέθοδο της αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR).
Δείγματα ρινικού επιχρίσματος λήφθησαν με την περιστροφή του κατάλληλου μάκτρου τέσσερις φορές και στους δύο ρώθωνες του κάθε συμμετέχοντος ασθενή. Ένα δεύτερο δείγμα για καλλιέργεια ελήφθη μετά από ελάχιστο διάστημα 3 μηνών.
Η ουλίτιδα ορίσθηκε από την παρουσία αίματος κατά το βούρτσισμα των δοντιών ή κατά τη χρήση οδοντικού νήματος, και από την παρουσία ερυθρότητας, οιδήματος των ούλων και απώλειας πρόσφυσης των οδόντων.
Η κατανομή των γονοτύπων VDR και οι συχνότητες των αλληλίων διέφεραν σημαντικά μεταξύ των ασθενών με διαβήτη τύπου 1 και της ομάδας ελέγχου και για τους τέσσερις γονοτύπους. Ο FokI FF γονότυπος και το αλλήλιο F, και ο ΒsmI BB γονότυπος και το αλλήλιο Β, ήταν λιγότερο συχνά σε ασθενείς με διαβήτη από ότι στην ομάδα ελέγχου. Ο ApaI AA γονότυπος και το αλλήλιο Α, και ο TaqI TΤ γονότυπος και το αλλήλιο Τ εμφανίζονταν πιο συχνά σε ασθενείς με διαβήτη από ότι στην ομάδα ελέγχου.
Όσον αφορά στη σχέση μεταξύ των πολυμορφισμών στο γονίδιο του VDR και της ρινικής φορίας για τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο, φάνηκε ότι ο ρινικός αποικισμός ήταν πιο συχνός σε ασθενείς με το αλλήλιο ΤaqI T από το αλλήλιο t, και οι TaqI TT ομοζυγώτες ήταν περισσότερο αποικισμένοι από τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο από 8
ότι οι ασθενείς με τους γονοτύπους TaqI tt και Tt. Επιπλέον οι ApaI AA ομοζυγώτες ήταν λιγότερο αποικισμένοι από ότι οι γονότυποι ApaI aa και Αα. Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές για τους γονοτύπους BsmI και FokI.
Η επίμονη ρινική φορία για τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο ήταν πιο συχνή σε ασθενείς με το αλλήλιο TaqI T από ότι με το αλλήλιο t (29,3% έναντι 17%), αν και σε οριακά σημαντικό επίπεδο. Επίσης οι ομοζυγώτες ΤΤ αποικίζονταν επίμονα από τον σταφυλόκοκκο περισσότερο από αυτούς με γονότυπο tt και Tt. Oι ομοζυγώτες ΑΑ για τον πολυμορφισμό ApaI ήταν λιγότερο επίμονοι φορείς από ότι αυτοί με τους γονοτύπους αα και Αα.
Από τους 112 ασθενείς στους οποίους προσδιορίσθηκε η παρουσία ουλίτιδας, οι 52 ήταν θετικοί για ουλίτιδα, δηλαδή ένα ποσοστό 46%. Μάλιστα, στους ασθενείς με ουλίτιδα συνυπήρχε σε μεγάλο ποσοστό η ρινική φορία χρυσίζοντα σταφυλοκόκκου. Η συχνότητα της ουλίτιδας σχετιζόταν με τη διάρκεια του διαβήτη, και με την ηλικία. Έχει τέλος αποδειχθεί ότι ο πολυμορφισμός TaqI του γονιδίου του VDR είναι ένας χρήσιμος δείκτης ευπάθειας σε περιοδοντίτιδα.
Τα ευρήματα της μελέτης δείχνουν ότι δύο πολυμορφισμοί στο γονίδιο του υποδοχέα της βιταμίνης D, οι TaqI και ApaI, σχετίζονται με τον αποικισμό και την επίμονη ρινική φορία του χρυσίζοντα σταφυλοκόκκου σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 1. Tα ευρήματά μας υποδεικνύουν σχέση μεταξύ και των τεσσάρων πολυμορφισμών που μελετήθηκαν, δηλαδή των FokI, BsmI, ApaI, και TaqI, με την ευπάθεια στον διαβήτη τύπου 1, σε ένα νησί της ανατολικής Μεσογείου με πολύ χαμηλή επίπτωση διαβήτη τύπου 1.
Η μελέτη αυτή δεν επιβεβαίωσε οποιαδήποτε σχέση μεταξύ της φλεγμονής των ούλων και του γλυκαιμικού ελέγχου σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 1. Ένα άλλο εύρημα που δεν έχει αναφερθεί είναι η πολύ σημαντική σχέση μεταξύ της ουλίτιδας και του ρινικού αποικισμού από χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο.
Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής βασίζονται σε ένα σχετικά μικρό πληθυσμό, και πρέπει να επιβεβαιωθούν σε μεγαλύτερες μελέτες. Όμως, καθώς συμπεριλάβαμε την πλειοψηφία των ασθενών με διαβήτη τύπου 1 στο νησί της Κρήτης, η μελέτη μας παρέχει τα οφέλη μιας καλά καθορισμένης περιοχής και ενός πληθυσμού με επιπολασμό διαβήτη τύπου 1 από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη.
Τα ευρήματα από τη μελέτη αυτήν προτείνουν ότι οι γενετικές παραλλαγές στο γονίδιο του υποδοχέα της βιταμίνης D μπορούν να επηρεάσουν το ρινικό αποικισμό από χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 1, και συμβάλλουν στην κατανόηση του ανοσορυθμιστικού ρόλου της βιταμίνης D στην απάντηση του ανθρώπινου ξενιστή και την ευπάθεια στις λοιμώξεις. Απαιτείται περισσότερη έρευνα στο μέλλον για να διερευνηθούν γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που ενισχύουν ή αναστέλλουν αυτόν το ρόλο της βιταμίνης D στον διαβήτη τύπου 1, όπως και τη συμβολή της υπεριώδους ακτινοβολίας και άλλων περιβαλλοντικών ρυθμιστών των επιπέδων της βιταμίνης D.
Τέλος, δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των αποικισμένων και των μη αποικισμένων ασθενών για καμία λοίμωξη από αυτές που μελετήσαμε (λοιμώξεις αναπνευστικού, ουροποιητικού, δέρματος και μαλακών μορίων, δυσπεπτικά ενοχλήματα, και άλλες λοιμώξεις).
|
Αναζήτηση
