| Περίληψη |
Εισαγωγή: Η διεθνής βιβλιογραφία έχει αρκετές ενδείξεις ότι ο καρκίνος αποτελεί μια συχνή αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας στους αγρότες παγκοσμίως, όπως άλλωστε και στο γενικό πληθυσμό. Στο συγκεκριμένο επάγγελμα όμως παρατηρείται χαμηλότερη επίπτωση και θνησιμότητα από το σύνολο των καρκίνων από ότι σε άλλα επαγγέλματα, ενώ παράλληλα εμφανίζονται πολύ αυξημένοι δείκτες σε συγκεκριμένες κακοήθεις νεοπλασίες. Τα δεδομένα αξιόπιστα πληθυσμιακά στην Ελλάδα εκλείπουν, παρόλο που είναι μια κατεξοχήν αγροτική χώρα.
Σκοπός: Η παρούσα μελέτη επιχείρησε να εντοπίσει ποιοι τύποι καρκίνου είναι συχνότεροι στους αγρότες έναντι άλλων επαγγελμάτων στους κατοίκους της Κρήτης και να ερευνήσει κατά πόσο το επάγγελμα του αγρότη δρα ως προσδιοριστής στην εμφάνιση αυτών των τύπων καρκίνου.
Μεθοδολογία: Η μελέτη αυτή εντάχθηκε στο έργο του πληθυσμιακού Κέντρου Καταγραφής του Καρκίνου στην Κρήτη (Κ.Κ.Κ.) και ακολούθησε το σχεδιασμό μιας μελέτης εξόρυξης δεδομένων (pooled data analysis study) εντός της ανοικτής πληθυσμιακής κοορτής του Κ.Κ.Κ. Για τις ανάγκες της έρευνας για τις κακοήθεις νεοπλασίες βάσει επαγγέλματος, ως πληθυσμός μελέτης ορίσθηκε το σύνολο των Νομών και Δήμων της Κρήτης. Ο πληθυσμός μελέτης ήταν το σύνολο των μόνιμων κατοίκων της Κρήτης (σύνολο πληθυσμού βάσει απογραφής 2011: 623.065). Από αυτούς, έγινε εξόρυξη του συνολικού αριθμού περιπτώσεων που είχαν επιβεβαιωμένη διάγνωση οποιασδήποτε κακοήθους νεοπλασίας και ήταν καταγεγραμμένοι στη βάση δεδομένων του Κ.Κ.Κ. (ως νέα περιστατικά ή/και θάνατοι) για την περίοδο 1992 έως και 2018. Το σύνολο αυτό αποτέλεσε το δείγμα της μελέτης μας (ν= 48.451). Η ανάλυση των δεδομένων εστίασε στον υπολογισμό σταθμισμένων ως προς την ηλικία δεικτών επίπτωσης (ASIR/100.000) και θνησιμότητας (ASMR/100.00), καθώς και στην εφαρμογή ελέγχων συσχέτισης Spearman’s correlation coefficient και πολυπαραγοντικής παλινδρόμησης Binary logistic regression. Όλοι οι έλεγχοι ήταν δίπλευρη σε επίπεδο σημαντικότητας α=0,05.
Αποτελέσματα: Ο συνολικός αριθμός δείγματος ήταν 48.451 περιπτώσεις κακοήθων νεοπλασιών, και συγκεκριμένα οι δείκτες νοσηρότητας και θνησιμότητας για το σύνολο των καρκίνων στο σύνολο του πληθυσμού για την περίοδο 1992-2018 ήταν: ASIR= 324,1/100.000/έτος και ASMR= 157,5/100.000/έτος. Το σύνολο των περιπτώσεων που ήταν αγρότες ήταν 7.912, περίπου το 16% των συνολικών περιπτώσεων. Η ολική νοσηρότητα και θνησιμότητα για την πληθυσμιακή ομάδα αυτή ήταν: ASIR= 305,3/100.000 αγρότες/έτος και ASMR= 198,2/100.000 αγρότες/έτος αντίστοιχα. Οι αγρότες παρουσιάζουν μικρότερο κίνδυνο από τα άλλα επαγγέλματα όσον αφορά στο θάνατο από οποιοδήποτε καρκίνο (RR=0,5). Παρόλα αυτά, εμφανίζουν στατιστικώς σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο για θάνατο σε σχέση με άλλα επαγγέλματα, από διάφορους τύπος κακοήθων νεοπλασιών. Αναλυτικότερα, οι νεοπλασίες που βρέθηκε (Pvalue<0,05) να είναι αυξημένου κινδύνου για τους αγρότες (ταξινομώντας τα RR από το μεγαλύτερο στο μικρότερο) είναι οι ακόλουθες: μελάνωμα δέρματος (RR=4), λευχαιμίες (RR=2,2), εγκεφάλου (RR=2,1), στομάχου (RR=1,9), στόματος και χείλους (RR=1,9), μη-Hodgkin λεμφώματα (RR=1,8), οισοφάγου (RR=1,6), άλλες κακοήθεις νεοπλασίες του συνδετικού και μαλακού ιστού (RR=1,6), προστάτη (RR=1,5), ήπατος και ενδοηπατικών χοληφόρων (RR=1,5), μυέλωμα (RR=1,4), πνεύμονα και βρόγχων (RR=1,3), παχέος εντέρου (RR=1,3) και τα λεμφώματα Hodgkin (RR=1,3). Όσον αφορά στον κίνδυνο νοσηρότητας των αγροτών από τους συγκεκριμένους τύπους καρκίνου, φάνηκε ότι η ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού ίδιου καρκίνου αυξάνει κατά 1,7 φορές τον κίνδυνο. Αντίστοιχα, η ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού άλλου καρκίνου παρουσίασε αυξημένο RR=1,4. Άλλοι παράγοντες αυξημένου κινδύνου ήταν το κάπνισμα (RR=1,8), ο αριθμός πακέτων τσιγάρου ανά ημέρα (RR=2,1), η κατανάλωση αλκοόλ (RR=1,3), ο αριθμός ποτηριών ανά ημέρα (RR=1,7) και η διαμονή κοντά σε περιοχή με υψηλά επίπεδα BC, PM2,5, PM10 ή/και NO2 (RR=1,8). Όσον αφορά στον κίνδυνο θανάτου των αγροτών από τους συγκεκριμένους τύπους καρκίνου, οι ίδιοι παράγοντες που αναφέρθηκαν παραπάνω βρέθηκαν στατιστικώς σημαντικοί προσδιοριστές που αυξάνουν τον κίνδυνο. Ωστόσο, στην περίπτωση της θνησιμότητας, καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει και το στάδιο κατά τη διάγνωση, το οποίο όσο μεγαλύτερο είναι, τόσο αυξάνει τον κίνδυνο κατά 2,5 φορές .
Συμπεράσματα: Οι αγρότες στην Κρήτη φάνηκε να αποτελούν ένα ιδιαίτερο πληθυσμό ενδιαφέροντος όσον αφορά την επίπτωση και θνησιμότητα από κακοήθεις νεοπλασίες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η υψηλή θνησιμότητα σε συγκεκριμένους τύπους καρκίνου και ο αυξημένος κίνδυνος ανάλογα με διάφορα χαρακτηριστικά του κλινικού και συμπεριφορισμού τους προφίλ. Ιδιαίτερη συζήτηση πρέπει να γίνει στο στάδιο κατά τη διάγνωση, που όπως φαίνεται τείνει να είναι προχωρημένο σε αυτό τον πληθυσμό υποδηλώνοντας πιθανά εμπόδια προσβασιμότητας στις υπηρεσίες υγείας ή στην συμπεριφορά υγείας του πληθυσμού αυτού.
|
Αναζήτηση
