| Περίληψη |
Εισαγωγή: Τις τελευταίες δεκαετίες, η συχνότητα εμφάνισης της παχυσαρκίας και του σακχαρώδη διαβήτη παρουσιάζει ραγδαία αύξηση παγκοσμίως. Οι μεταβολικές ανωμαλίες που σχετίζονται με την παχυσαρκία και τον διαβήτη δύναται να συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη και εξέλιξη του καρκίνου. Οι ενδείξεις υποστηρίζουν ότι η παχυσαρκία και ο διαβήτης σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο αρκετών τύπων καρκίνου και φτωχές εκβάσεις υγείας αναφορικά με την πρόγνωση του καρκίνου.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η εκτίμηση τη σχέσης της παχυσαρκίας και του διαβήτη τύπου 2 με την εμφάνιση, τη θνησιμότητα και την επιβίωση από καρκίνο στους κατοίκους της Κρήτης.
Μέθοδος: Η παρούσα μελέτη αποτελεί μια μελέτη εξόρυξης δεδομένων του πραγματικού κόσμου (real-world data study). Τα δεδομένα της μελέτης αντλήθηκαν από τη βάση του Κέντρου Καταγραφής Καρκίνου που αποτελεί το μόνο ολοκληρωμένο πληθυσμιακό μητρώο του καρκίνου στην Ελλάδα από το 1992. Τα δεδομένα κωδικοποιήθηκαν σύμφωνα με το ICD-10O και περιλάμβαναν διάφορες παραμέτρους σχετικά με τα δημογραφικά στοιχεία, το ιατρικό ιστορικό και τους παράγοντες του τρόπου ζωής. Στη μελέτη ανοικτής κοορτής συμμετείχαν 49.256 εγγεγραμμένα άτομα που είχαν διαγνωστεί με οποιοδήποτε τύπο κακοήθους νεοπλάσματος κατά τη χρονική περίοδο 1992-2021. Υπολογίσθηκαν οι προτυποποιημένοι κατά ηλικία δείκτες επίπτωσης (Age-Standardized Incidence Rates-ASIR/100.000/έτος και Age-Standardized Mortality Rates-ASMR/100.000/έτος). Εφαρμόσθηκαν έλεγχοι z score και Mann-Whitney test για τις συγκρίσεις μεταξύ δεικτών και τέλος δημιουργήθηκαν διάφορα πολυπαραγοντικά μοντέλα λογιστικής παλινδρόμησης για την εκτίμηση του σχετικού κινδύνου (Relative Risk, RR) και τον έλεγχο προσδιοριστών της επίπτωσης, με εστίαση στο ρόλο του BMI και της παρουσίας διαβήτη τύπου 2. Επιπρόσθετα, υπολογίσθηκα η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή (Annual Percentage Change-APC %) για τη μεταβολή του σχετικού κινδύνου επίπτωσης ανά τύποι κακοήθους νεοπλασίας. Το APC% αξιολογήθηκε μέσω του Pvalue for trend, μέσω ενός Bayesian longitudinal model. Τέλος, εφαρμόσθηκε ένα Cox Regression για την εκτίμηση του κινδύνου (Hazard Risk) χαμηλής επιβίωσης από καρκίνο, λαμβάνοντας υπόψη τον BMI και την παρουσία διαβήτη τύπου 2.
Αποτελέσματα: Για την περίοδο 19922-2021, οι ASIR κυμάνθηκαν από 41,2 έως 7,2 νέες περιπτώσεις/100.000 πληθυσμό για τις κακοήθεις νεοπλασίες του πνεύμονα και των βρόγχων και του νεφρού αντίστοιχα. Αναφορικά με τη θνησιμότητα, οι ASMR ήταν από 37,6 έως 4,1 θανάτους/100.000 πληθυσμό για τις κακοήθεις νεοπλασίες του πνεύμονα και των βρόγχων και των ωοθηκών αντίστοιχα. Η συχνότητα εμφάνισης της παχυσαρκίας
και του διαβήτη στο δείγμα της μελέτης μας άγγιζε το 29% και το 8%, αντιστοίχως. Η παχυσαρκία συσχετίστηκε με αυξημένο συνολικό κίνδυνο καρκίνου (RR:2,1;95%CI:1,7-2,5). Τα παχύσαρκα άτομα είχαν 2,3-4,3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου, του οισοφάγου, των νεφρών, του παγκρέατος και του ήπατος σε σύγκριση με τα μη παχύσαρκα. Ο διαβήτης τύπου 2 δεν συσχετίστηκε στατιστικά σημαντικά με αυξημένο συνολικό κίνδυνο καρκίνου. Οι διαβητικοί ασθενείς είχαν 2,6-3,2 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του νεφρού, του παχέος εντέρου, του μαστού, του παγκρέατος και του ήπατος σε σύγκριση με τους μη διαβητικούς ασθενείς. Η παχυσαρκία συσχετίστηκε με ετήσια αύξηση της τάξης (APC%) του 0,2%, 1,2% και 1,6% στους σχετικούς κινδύνους για καρκίνο του ήπατος, του ενδομητρίου και του μαστού, αντίστοιχα. Επίσης, ο διαβήτης τύπου 2 συσχετίστηκε με 1,2% ετήσια αύξηση του σχετικού κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού. Όσον αφορά την επιβίωση από καρκίνο, η παχυσαρκία και ο διαβήτης τύπου 2 συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο συνολικής κακής επιβίωσης από καρκίνο. Οι παχύσαρκοι ασθενείς με καρκίνο είχαν 2,4-4,8 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο χαμηλής επιβίωσης από καρκίνο του ήπατος, των νεφρών, του οισοφάγου, του παγκρέατος, του ενδομητρίου, του παχέος εντέρου και του μαστού σε σύγκριση με τους μη παχύσαρκους. Επιπλέον, οι ασθενείς με διαβήτη με καρκίνο είχαν 2,3-3,8 φορές υψηλότερο κίνδυνο χαμηλής επιβίωσης από καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου, του νεφρού, του παγκρέατος και του ήπατος σε σύγκριση με τους μη διαβητικούς.
Συμπεράσματα: Η παχυσαρκία και ο διαβήτης τύπου 2 φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης και χαμηλής επιβίωσης από συγκεκριμένες κακοήθεις νεοπλασίες. Τα ευρήματα της μελέτης μας υπέδειξαν τον καθοριστικό ρόλο της παχυσαρκίας και του διαβήτη τύπου 2 στις διαχρονικές τάσεις του καρκίνου στην Κρήτη. Έτσι, αξίζει να σημειωθεί ότι παρεμβάσεις υγείας με στόχο την μείωση της παχυσαρκίας πρέπει να πραγματοποιούνται τόσο στην πρόληψη του καρκίνου όσο και στην φροντίδα των ασθενών με καρκίνο. Επιπλέον, αυτά τα ευρήματα ανοίγουν το διάλογο για κοινά προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον διαβήτη και τον καρκίνο και για καλύτερες επιλογές υγειονομικής περίθαλψης σχετικά με τη φαρμακευτική αγωγή για τον διαβήτη και τον γλυκαιμικό έλεγχο σε ασθενείς με καρκίνο.
|
Αναζήτηση
