Περίληψη |
Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των λειτουργικών μεταβολών στον ιππόκαμπο κατά τη γήρανση, οι οποίες φαίνεται να ευθύνονται για τη εξασθένηση της "δηλωτικής" μνήμης, της ενσυνείδητης μνήμης για τα γεγονότα. Ιδιαίτερα, τα ηλικιωμένα άτομα αντιμετωπίζουν δυσκολία στο συσχετισμό μεταξύ των διαφόρων χαρακτηριστικών ενός γεγονότος, και όχι στην μεμονομωμένη απομνημόνευσή τους. Η μελέτη ενός υπολογιστικού κυτταρικού μοντέλου της γήρανσης θα μπορούσε πιθανόν να συμβάλλει στην κατανόηση του ρόλου του ιππόκαμπου στην κωδικοποίηση (αλλά και την ανάκτηση) της σχετικιστικής μνήμης. Σε αυτή την εργασία μοντελοποιήθηκε λεπτομερειακά ένα πυραμιδικό κύτταρο στο αμμώνειο κέρας του ιπποκάμπου (περιοχή CA1), με βάση δύο δημοσιευμένα υπολογιστικά μοντέλα του ίδιου νευρικού κυττάρου. Οι σημαντικότερες αλλαγές στο παρόν μοντέλο αφορούν ασβεστιο-εξαρτώμενους μηχανισμούς, οι οποίοι ρυθμίζουν τη μετάδοση πληροφορίας μέσα στο κύτταρο και παρουσιάζουν σοβαρές μεταβολές κατά τη γήρανση. Η ρύθμιση των παραμέτρων του μοντέλου (βελτιστοποίηση) έγινε με κύριο κριτήριο την εξομοίωση πειραμάτων ηλεκτροφυσιολογίας τα οποία αφορούν τη μεταβολή της διεγερσιμότητας του κυττάρου σαν συνάρτηση των παραπάνω μηχανισμών. Το μοντέλο χρησιμοποιήθηκε στη συνέχεια για τη μελέτη της επίδρασης ενός νευροδιαβιβαστή, της ακετυλοχολίνης (Αch), η οποία εμφανίζει μειωμένα επίπεδα σε ηλικιωμένους με προβλήματα μάθησης. Δρώντας επιλεκτικά σε κάποιους διαύλους ιόντων στην κυτταρική μεμβράνη, σε καταστάσεις προσοχής, η Αch αυξάνει τη διεγερσιμότητα των κυττάρων και "επιτρέπει" την ταλάντωση της κυτταρικής μεμβράνης σε χαρακτηριστικές ζώνες συχνοτήτων. Οι ταλαντώσεις αυτές παρατηρούνται κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων συμπεριφορών, και έχουν συσχετιστεί με τις λειτουργίες κωδικοποίησης νέας πληροφορίας στον ιππόκαμπο, τη λεγόμενη "ενεργό" μνήμη. Τα νευρικά κύτταρα χαρακτηρίζονται επιπλέον από συγκεκριμένες ιδιοσυχνότητες οι οποίες τους επιτρέπουν να επικοινωνούν επιλεκτικά μεταξύ τους, δρώντας σαν ζωνοπερατά φίλτρα και ενισχυτές ταυτόχρονα. Στην εργασία αυτή προτείνεται ότι ένα νευρικό κύτταρο στην περιοχή CA1 του ιπποκάμπου έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει χαρακτηριστικές ταλαντώσεις όταν η έκκριση Αch (η οποία ρυθμίζεται από ανώτερα επίπεδα στον εγκέφαλο) κρίνει ως σημαντικά τα νέα ερεθίσματα. Η πληροφορία αυτή θα μπορούσε να μεταβιβαστεί στην συνέχεια σε άλλα κύτταρα του δικτύου που είναι συντονισμένα στην ίδια ζώνη συχνοτήτων. Στις αντίστοιχες προσομειώσεις με το "γηρασμένο" κύτταρο, η ικανότητα αυτή παρουσιάζεται μειωμένη.
|