E-Locus - Ιδρυματικό Καταθετήριο Πανεπιστημίου Κρήτης - Η ψυχοπαθολογία του νεωτερικού ατόμου : η συμβολή του Έριχ Φρόμ

Αρχική Η ψυχοπαθολογία του νεωτερικού ατόμου : η συμβολή του Έριχ Φρόμ

Αποτελέσματα - Λεπτομέρειες

[Προσθήκη στο καλάθι]

Κωδικός Πόρου

000459561

Τίτλος

Η ψυχοπαθολογία του νεωτερικού ατόμου : η συμβολή του Έριχ Φρόμ

Άλλος τίτλος

The psychopathology of the modern individual : the contribution of Erich Fromm

Συγγραφέας

Καπετάνιου, Άννα

Σύμβουλος διατριβής

Ρωμανός Βασίλης

Μέλος κριτικής επιτροπής

Μουζακίτης Άγγελος
Κουτσογιάννης Αλέξανδρος

Περίληψη

Ένα από τα σημαντικά επιστημονικά ενδιαφέροντα της Κριτικής Θεωρίας ήταν η μελέτη της υποκειμενικής διάστασης του ατόμου με σκοπό να κατανοήσει αλλά και να αναδείξει τις ανθρώπινες αντιφάσεις που σημάδεψαν με ανεξίτηλο τρόπο την νεωτερικότητα. Η άνοδος του φασισμού, η εμφάνιση της ναζιστικής βιαιότητας και η ανάπτυξη της καταναλωτικής κουλτούρας στις Η.Π.Α ήταν μερικά από τα κοινωνικά φαινόμενα που έστρεψαν το ενδιαφέρον της Κριτικής Θεωρίας στο να αναδείξει τις ψυχοπαθολογικές προεκτάσεις του νεωτερικού υποκειμένου. Η ένταξη της Ψυχανάλυσης στη μελέτη του κοινωνικού έπαιξε ενεργό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση. Έτσι, η ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, έτσι όπως παρουσιάζεται στην διαλεκτική του διαφωτισμού, κατανοείται ως η έκφραση της κυριαρχίας του ανθρώπου επάνω στη φύση, τον εαυτό του και τους άλλους, με αποκορύφωμα αυτής της πράξης κυριαρχίας, τον νεωτερικό πολιτισμό, όπου ο έλεγχος εντείνεται και κορυφώνεται μέσα από το κανάλι της πολιτιστικής βιομηχανίας. Η ανάλυση του Έριχ Φρομ ακολουθεί αυτή τη κριτική απέναντι στην νεωτερικότητα κυρίως μέσα από μια Κοινωνική Ψυχολογία που υπόσχεται σε ένα πρώτο επίπεδο να καταδείξει τους πολιτιστικούς παράγοντες που απεμπολούν την ανθρώπινη δημιουργικότητα και στρέφουν το άτομο προς την παθητικότητα και τον κομφορμισμό και σε ένα δεύτερο επίπεδο καταθέτει ορισμένες προγραμματικές δηλώσεις. Η χρήση της μεταψυχολογίας του Φρόυντ για την ερμηνεία του πολιτισμού εν γένει, και δη του νεωτερικού, μπορεί να ιδωθεί αφενός μεν ως διαδικασία κατανόησης της λειτουργίας των ανθρώπινων μηχανισμών ( Εγώ, Αυτό και Υπερεγώ ) που διαγράφουν την ανθρώπινη ιστορία και από την άλλη ως κριτική απέναντι στο αίτημα που ελλοχεύει στη σκέψη του Έριχ Φρομ: δηλαδή απέναντι στη θέση ότι ο πολιτισμός μπορεί να αποτελέσει συνθήκη δυνατότητας της αυτοπραγματοποίησης του ατόμου. Τέλος, ακολουθούν οι κριτικές παρατηρήσεις και τα συμπεράσματα που άλλοτε συνηγορούν και άλλοτε εναντιώνονται στο κεντρικό ερώτημα αυτής της εργασίας: άραγε το ψυχοπαθολογικά νεωτερικό υποκείμενο, αν έχει ολοκληρωτικά κομφορμιστεί εντός της κοινωνίας που το ίδιο κατασκεύασε κι αν ο πολιτισμός για τον Φρομ αποτελεί συνθήκη δυνατότητας της ατομικής ευτυχίας, δια μέσω ποιας οδού θα υπερβεί τη ψυχοπαθολογία του;

Φυσική περιγραφή

56 σ. ; 30 εκ.

Γλώσσα

Ελληνικά

Θέμα

Alienation

Conformism

Cultural industry

Dialectics of enlightenment

Modernity

Psychoanalysis

Psychopathology