| Περίληψη |
Βασικός σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη της μεταβολής της
συγκέντρωσης του ραδονίου (222Rn). Το ραδόνιο είναι ένα ραδιενεργό στοιχείο,
προκύπτει δε από την διάσπαση του ραδίου 226 και περιέχεται στα πετρώματα του στερεού φλοιού της γης. Είναι αέριο και απαντάται κυρίως στα χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, εκπεμπόμενο από τους πόρους του εδάφους. Στην παρούσα εργασία ερευνήθηκαν οι κύριες αιτίες μεταβολής της συγκέντρωσης του ραδονίου καθώς και οι μηχανισμοί που τις διέπουν. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού χρησιμοποιήθηκαν πέντε ετών μετρήσεις από το 2002 έως το 2006 από το
σταθμό της Φινοκαλιάς στην περιοχή του Λασιθίου. Με την βοήθεια των μετρήσεων αυτών και σε συνδυασμό με μετρήσεις μετεωρολογικών παραμέτρων και του όζοντος προέκυψαν συμπεράσματα τόσο για την ημερήσια μεταβολή, όσο και για την
εποχικότητα του ραδονίου.
Η περίοδος 2002-2006 χαρακτηρίζεται από μέση ημερήσια τιμή 56,57 pCi/m3 ±
23,31 pCi/m3 με μέγιστη μέση ημερήσια τιμή στα 137,40 pCi/m3 και ελάχιστη στα
9,80 pCi/m3. Η συγκέντρωση του ραδονίου που μετράται εκφράζει, το άθροισμα του
ραδονίου που εκπέμπεται από το έδαφος μαζί με τις ποσότητες ραδονίου που
μεταφέρονται από τις γειτονικές περιοχές. Οι κύριοι μηχανισμοί που επηρεάζουν την συγκέντρωση του ραδονίου αφορούν κυρίως α) την συσσώρευση τις ημέρες με
χαμηλές ταχύτητες ανέμου και σταθερές συνθήκες στο ατμοσφαιρικό οριακό στρώμα, β) την μεταφορά αέριων μαζών από απομακρυσμένες περιοχές πλούσιες σε ραδόνιο γ) οι συνθήκες που επικρατούν στο ατμοσφαιρικό οριακό στρώμα, όπου ημέρες που
χαρακτηρίζονται από έντονη βραδινή θερμοκρασιακή αναστροφή αυξάνουν την συγκέντρωση του ραδονίου λόγω συσσώρευσης, δ) τέλος σημαντική επιρροή στην συγκέντρωση του ραδονίου έχουν όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν το ρυθμό εκπομπής του από το έδαφος (emanation), οι σημαντικότεροι από τους οποίους είναι
η υγρασία του εδάφους το πορώδες.
Στην παρούσα εργασία το ραδόνιο συσχετίστηκε τόσο με μετεωρολογικούς
παράγοντες, το όζον, όσο και με τα αδρά και λεπτά σωματίδια. Οι συσχετίσεις αυτές επιτεύχθηκαν με την βοήθεια του στατιστικού πακέτου SPSS και μεθόδων στατιστικής ανάλυσης όπως η απλή και πολυμεταβλητή γραμμική παλινδρόμηση και η ανάλυση σε κύριες συνιστώσες.
Τα κύρια συμπεράσματα που προέκυψαν από ολόκληρη την διερεύνηση είναι ότι
το καλοκαίρι και το φθινόπωρο είναι οι κατ’ εξοχήν εποχές όπου η συγκέντρωση του ραδονίου επηρεάζεται από την μεταφορά αέριων μαζών. Η ταχύτητα του ανέμου επηρεάζει την συγκέντρωση του ραδονίου διότι υψηλές ταχύτητες ανέμου βοηθούν
στον διασκορπισμό του. Τα συνοπτικής κλίμακας μετεωρολογικά φαινόμενα
επηρεάζουν την κίνηση και τις συνθήκες που επικρατούν στο ατμοσφαιρικό οριακό
στρώμα και εν τέλη την συγκέντρωση του ραδονίου. Το ραδόνιο αποδείχθηκε ότι είναι ένα καλό στοιχείο για να ερευνήσουμε τις συνθήκες και την κινητικότητα του ατμοσφαιρικού οριακού στρώματος.
Στην προσπάθεια συσχέτισης του ραδονίου με τα αδρά και λεπτά σωματίδια
βρέθηκε ότι η ετήσια μεταβολή του ραδονίου σχετίζεται περισσότερο με τα λεπτά από ότι με τα αδρά σωματίδια. Με την βοήθεια της ανάλυσης σε κύριες συνιστώσες των αερολυμάτων και του ραδονίου, αυτό βρέθηκε να μοιράζετε κοινές συνιστώσες περισσότερο με δευτερογενή σωματίδια ανθρωπογενούς προέλευσης (SO42-, C2O42-,
NO3-, NH4+) ενώ δεν υπήρχε συσχέτιση με στοιχεία και ιόντα που χαρακτηρίζουν
σωματίδια προερχόμενα από το στερεό φλοιό της γης.
|
Μελέτη της χρονικής διακύμανσης του ραδονίου 222 στο στρώμα ανάμιξης στη Φινοκαλιά
